มันสำปะหลังพันธุ์ห้วยบง 80

          ยอดสีเขียวอ่อน                           สีเปลือกหัว น้ำตาลอ่อน    

                      ลำต้นสีเขียวเงิน ไม่แตกกิ่ง                      สีเนื้อหัว สีขาว          

ที่มาของชื่อมันสำปะหลังพันธุ์ห้วยบง 80

    80 เพื่อเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ

   ห้วยบง แสดงถึงที่ตั้งของสถาบันพัฒนามันสำปะหลัง ภายใต้มูลนิธิสถาบันพัฒนามันสำปะหลังแห่งประเทศไทยที่ ตำบลห้วยบง อำเภอด่านขุนทด จ.นครราชสีมา

ประวัติการพัฒนาพันธุ์

   มันสำปะหลังพันธุ์ “ห้วยบง 80” เป็นมันสำปะหลังพันธุ์ที่พัฒนาขึ้นโดยความร่วมมือระหว่างภาควิชาพืชไร่นา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กับมูลนิธิสถาบันพัฒนามันสำปะหลังแห่งประเทศไทย  เป็นลูกผสมระหว่างพันธุ์ระยอง 5 และพันธุ์เกษตรศาสตร์ 50 โดยมีขั้นตอนการคัดเลือกและทดสอบ ณ สถานีวิจัยศรีราชา จ.ชลบุรี ในปี 2535 ดังนี้

พ.ศ. 2535-2537  ทำการปลูกคัดเลือกเหลือ 204 สายพันธุ์

พ.ศ. 2538-2541  ปลูกเปรียบเทียบพันธุ์เบื้องต้น เปรีบบเทียบในท้องถิ่น

พ.ศ. 2542-2549 ปลูกเปรียบเทียบในท้องถิ่นและในไร่เกษตรกร รวมทั้งหมด70 แปลง ปลูกทดลองใน 10 จังหวัด

พันธุ์นี้มีลักษณะเด่นที่มีแป้งเฉลี่ยสูงถึง 27.3 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งสูงกว่าพันธุ์เกษตรศาสตร์ 50 และห้วยบง 60 ผลผลิตหัวสดใกล้เคียงกับพันธุ์ห้วยบง 60 แต่สูงกว่าพันธุ์เกษตรศาสตร์ 50 มีลักษณะทรงต้นสูง แตกกิ่งน้อย เหมาะสมกับการปลูกของเกษตรกร ตลอดจนผลผลิตหัวสดเหมาะกับการใช้แปรรูปทำมันเส้น ทำแป้งมันสำปะหลัง และผลิตเอทานอล  แต่ไม่เหมาะกับการบริโภคโดยตรงเนื่องจากมีปริมาณไซยาไนด์สูง

   มันสำปะหลังพันธุ์ “ห้วยบง 80” เป็นพันธุ์ที่ยื่นจดทะเบียนรับรองสิทธิบัตรต่อกรมวิชาการเกษตร ภายใต้ พ.ร.บ.คุ้มครองพันธุ์พืช พ.ศ. 2542 ในนามของ มูลนิธิพัฒนามันสำปะหลังแห่งประเทศไทย และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ห้ามนำพันธุ์นี้ไปส่งปลูกยังต่างประเทศ หรือการค้าขายพันธุ์ดังกล่าว เป็นสิทธิของมูลนิธิพัฒนามันสำปะหลังแห่งประเทศไทย และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ผู้พัฒนาพันธุ์ :   รศ.ดร.วิจารณ์  วิชชุกิจ¹  ศ.ดร.เจริญศักดิ์  โรจนฤทธิ์พิเชษฐ์¹  รศ.ดร.เอ็จ สโรบล¹ ผศ.จำลอง เจียมจำนรรจา¹  นายประภาส ชางหล็ก² รศ.ดร.กล้าณรงค์  ศรีรอต³  ดร.เกื้อกูล  ปิยะจอมขวัญ³ รศ.วัชรี เลิศมงคล¹ นายจำลักษณ์ ศรีปัญญา¹  และ สุภาวดี บุญมา^{1        
1}ภาควิชาพืชไร่นา  คณะเกษตร  มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์  
²สถาบันค้นคว้าและพัฒนาระบบเกษตรในเขตวิกฤต  มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์  
³หน่วยปฏิบัติการเทคโนโลยีแปรรูปมันสำปะหลังและแป้ง  สถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตผลทางการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร  มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 

ลักษณะเด่นของมันสำปะหลังพันธุ์ห้วยบง 80

1. ให้ผลผลิตหัวสดสูงใกล้เคียงกับพันธุ์ห้วยบง  60 โดยให้ผลผลิตเฉลี่ย 4.9-5.5 ตัน/ไร่
2. ปริมาณแป้งในหัวสดเฉลี่ยสูง 27.3 เปอร์เซ็นต์ สูงกว่าพันธุ์ห้วยบง 60  และพันธุ์เกษตรศาสตร์ 50
3. เปอร์เซ็นต์ความงอก และความอยู่รอดสูง
4. ลำต้นสูง และมีการแตกกิ่งน้อย สะดวกต่อการเก็บเกี่ยว และเก็บต้นพันธุ์เพื่อใช้ปลูกต่อไป และสามารถนำไปปลูกในระยะปลูกถี่ขึ้น
5. ผลผลิตตอบสนองต่อสภาพแวดล้อมได้ดี เหมาะกับการส่งเสริมในเขตที่มีศักยภาพของผลผลิตสูง หรือเหมาะกับเกษตรกรก้าวหน้า
6. มีแป้ง มันแห้ง   และไซยาไนด์ในหัวสูง เป็นพันธุ์ที่เหมาะสำหรับใช้แปรรูปในอุตสาหกรรมแป้ง มันเส้น และเอทานอล
7. แป้งมีความหนืดสูง สามารถนำไปใช้กับอุตสาหกรรมทั่วไป

             ลักษณะของสายพันธุ์นี้จะแตกกิ่งน้อยและลำต้นค่อนข้างจะตรงมากกว่าพันธุ์ห้วยบง 60 และพันธุ์เกษตรศาสตร์ 50 ทำให้สะดวกต่อการตัดเก็บต้นพันธุ์และสามารถเพิ่มจำนวนต้นปลูกต่อไร่ให้สูงขึ้นได้(ถี่ขึ้น)

     นอกจากนั้นการที่จะปลูกให้ได้ผลผลิตสูงควรใส่ปุ๋ยสูตร 15-7-18 หรือสูตร 16-8-16 หรือ 15-15-15 อัตรา  25-50 กิโลกรัม/ไร่ หลังปลูก 1-2 เดือน (ในขณะที่ดินมีความชื้น) หรือใส่ปุ๋ยคอก อัตรา 500-1,000 กิโลกรัม/ไร่ หว่านก่อนพรวนดินปลูก และไม่ควรเก็บเกี่ยวมันสำปะหลังอายุน้อยกว่า 10 เดือน

ตารางเปรียบเทียบผลผลิตหัวสดและแป้งของพันธุ์มันสำปะหลังที่นิยมปลูกกับพันธุ์ “ห้วยบง 80” ผลผลิตของ“ห้วยบง 80”  ทดลองปี 2542 – 2552  จำนวน  93  แปลง

หมายเหตุ    1/ เฉลี่ยจาก59 แปลง
         2/ มันเส้นคำนวณที่ความชื้น 14%