ถั่วงอกเพาะเอง…เพื่อสุขภาพดี๊ดี

ถั่วงอกเป็นผลผลิตจากถั่วเขียวที่มีคุณค่าทางอาหารสูง สะอาด ถูกหลักอนามัย เพาะได้ง่าย ใช้เวลาน้อย สามารถเพาะได้ในที่ร่มตลอดทั้งปีทุกฤดูกาล ที่สำคัญไม่จำเป็นต้องใช้ยาฆ่าแมลงในการผลิตหรือกระบวนการผลิต คนไทยนิยมนำมาประกอบอาหารจากความต้องการบริโภคถั่วงอกที่มีจำนวนมาก จึงทำให้พ่อค้า แม่ค้า นำสารฟอกขาวและอาจมีฟอร์มาลีนมาใช้ในการเพาะถั่วงอกเพื่อให้ถั่วงอกมีความขาวสดอยู่ได้นานและไม่เน่าเสียง่าย แต่จะเป็นอันตรายต่อผู้บริโภค

รศ. มนตรี ค้ำชู อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมชลประทาน คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งทำงานวิจัยเกี่ยวข้องกับการชลประทาน การให้น้ำแก่พืชด้วยระบบน้ำหยด จึงได้พัฒนาเครื่องเพาะถั่วงอกขนาดครอบครัว 1.5 กิโลกรัม หรือน้อยกว่าเท่าที่ต้องการ เพื่อให้ครอบครัวมีถั่วงอกที่สดรับประทานได้ตามความต้องการ โดยเครื่องเพาะถั่วงอกระดับครอบครัวนี้ จะใช้หลักธรรมชาติของน้ำ คือ กาลักน้ำและใช้การควบคุมเวลา และการรดน้ำได้ตามกำหนด โดยไม่ต้องใช้ไฟฟ้า เครื่องยนต์หรือกลไกใดๆ จึงเหมาะสำหรับการเพาะเมล็ดถั่วต่างๆสำหรับบริโภคในครัวเรือน ที่ได้ทั้งคุณภาพและความสะอาด ปลอดภัยจากสารพิษ

เครื่องเพาะถั่วงอกภายนอกประกอบด้วย ถังพลาสติกสองใบ ที่สามารถใส่เมล็ดถั่วเขียวได้ประมาณ 250 กรัม อุปกรณ์ของเครื่องเพาะถั่วงอกประกอบด้วย

• ถังเพาะเมล็ดถั่วเขียว ด้านข้างทึบ มีรูระบายน้ำด้านล่าง (ซ้ายบน)
• ถ้วยเพาะเมล็ดถั่วเขียว สำหรับเพาะกินทุกวัน เอาเมล็ดวางลงไปถ้วยละวัน (ขวาบน)
• ฝากระจายน้ำ (กลางซ้าย)
• ก้อนสีดำในถุงพลาสติก คือ หัวต่อก๊อกน้ำ ขนาดใหญ่ (ตรงกลาง)
• สายสีดำ สำหรับต่อก๊อกน้ำขนาดปกติ
• ถังพลาสติกใบล่าง เป็นถังสำหรับวาง “ถังเพาะ” มีรูระบายน้ำ (ล่างซ้าย)
• ถังพลาสติกใบบน เป็นถังกักเก็บ น้ำหยด พอเต็มก็จะปล่อยน้ำลงถังล่าง (ล่างขวา)

ภาพเครื่องเพาะถั่วงอก

ภาพอุปกรณ์ทั้งหมดของเครื่องเพาะถั่วงอก

วิธีการเพาะ

เริ่มด้วยนำเมล็ดถั่วเขียวมา ประมาณ 250 กรัม (หรือน้อยกว่า) ล้างให้สะอาด เทน้ำทิ้ง และแช่เมล็ดถั่วในน้ำธรรมดาหรือน้ำอุ่น 50-60 องศาเซลเซียส (น้ำเดือด 1 ส่วน ผสมกับน้ำเย็น 1 ส่วน) นาน 6-8 ชั่วโมง หลังจากแช่เมล็ดถั่วเขียวแล้วก็นำเมล็ดถั่วเขียวเทลงใส่ตะกร้าสำหรับเพาะเมล็ดถั่ว จากนั้นนำตะกร้าเพาะเมล็ดถั่วใส่ถังพลาสติกชั้นล่าง ปิดฝาถังพลาสติกซึ่งมีอุปกรณ์รดน้ำ นำถังเก็บน้ำที่มีแกนท่อสีขาวตั้งซ้อนบนฝาพลาสติกให้ลงช่องพอดี ห้ามเอียงเป็นอันขาด ต่อท้อพลาสติกสีดำขนาดเล็กกับก๊อกน้ำประปา โดยอาศัยปลายยาวเสียบกับก๊อกน้ำให้แน่นปลายอีกด้านหนึ่งจะต่อหัวน้ำหยด ชนิดพิเศษที่ติดมากับชุดถึงชั้นบนเปิดก๊อกน้ำประปาพอสมควร ท่อน้ำหยดจะควบคุมการจ่ายน้ำอัตโนมัติ 2 ลิตร/ ชั่วโมง เปิดน้ำตลอดเวลาในการเพาะ 2-3 วัน จะทำให้น้ำเต็มถังและถูกดูดลงไปรดถั่วงอกเองทุกๆ 1-2 ชั่วโมง โดยอัตโนมัติ ควรตั้งถังไว้ในที่ไม่มีแสงสว่าง เช่น ห้องครัว ห้องน้ำ ต่อท่อระบายน้ำทั้งที่ถังชั้นล่างด้วย เมื่อเพาะครบ 3 วัน ก็จะได้ถั่วงอกที่พร้อมรับประทาน

เคล็ดลับ หากต้องการให้ถั่วงอกอ้วนและรากสั้นให้ใช้สิ่งที่มีน้ำหนักกดทับบนถั่วงอกและก่อนแช่ถั่วเขียวให้คัดเลือกเมล็ดเสียและเมล็ดอ่อนทิ้งก่อน ก็จะได้ถั่วงอกสวย สะอาด ปลอดภัยมารับประทานกัน หากบริโภคถั่วงอกสดๆ ก็จะได้รับฮอร์โมนและเอนไซม์ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพด้วย

สนใจข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อสอบถามได้ที่ รองศาสตราจารย์มนตรี ค้ำชู ภาควิชาวิศวกรรมชลประทาน คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โทรศัพท์ 085-449 5552, 081-618 5901

เรียบเรียง : นางสาวกาญจนา อนุพันธุ์ ฝ่ายเผยแพร่งานวิจัย สถาบันวิจัยและพัฒนาแห่ง มก. 

e-mail : rdikna@ku.ac.th Tel. 0-2561-1474

ข้อมูล: รองศาตราจารย์มนตรี ค้ำชู