สารยับยั้งกลิ่นเหม็นในยางก้อนถ้วย

ปัญหากลิ่นเหม็นจากอุตสาหกรรมผลิตยางแท่งเป็นอุปสรรคสำคัญต่อการพัฒนาอุตสาหกรรม โดยกลิ่นเกิดขึ้นตลอดห่วงโซ่อุปทาน ตั้งแต่การได้มาซึ่งวัตถุดิบ (ยางก้อนถ้วย) การพักยาง การขนส่ง การจัดเก็บในโรงงาน และกระบวนการอบแห้ง ซึ่งสร้างความเดือดร้อนแก่ชุมชนจนเกิดการร้องเรียนและอาจทำให้โรงงานถูกระงับการผลิต สาเหตุหลักมาจากจุลินทรีย์ที่พบในสิ่งแวดล้อมสวนยาง เมื่อถูกกักในยางก้อนถ้วยจะเติบโตแบบไม่ใช้ออกซิเจน ทำให้เกิดกรดไขมันระเหยง่ายที่มีกลิ่นเหม็น ทีมวิจัยจึงตรวจสอบจุลินทรีย์ทั้งในสวนยางและโรงงาน (จ.อุบลราชธานี) พร้อมทดสอบการใช้สารเคมีราคาถูกเพื่อยับยั้งจุลินทรีย์โดยไม่กระทบสมบัติของยางก้อนถ้วยและยางแท่ง

ผลผลิต/ลักษณะเด่น

สารที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตเชื้อจุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดกลิ่นเหม็นในยางก้อนถ้วย หาง่าย ราคาถูก มีวิธีการเตรียมสารที่ทำได้ง่ายมากและใช้งานได้สะดวก สารนี้ยังสลายตัวได้ง่ายและด้วยปริมาณที่ใช้ไม่มาก จึงไม่เป็นอันตรายต่อเชื้อจุลินทรีย์ในบ่อบำบัดของโรงงานและไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ด้วย ด้วยปริมาณสารที่ใช้น้อยมากจึงไม่ส่งผลกระทบต่อสมบัติการสุกของยางก้อนถ้วย รวมทั้งสมบัติเชิงกลของยางคอมพาวด์ที่เตรียมขึ้นจากยางก้อนถ้วยดังกล่าวโดยเปรียบเทียบกับยางก้อนถ้วยควบคุม (ไม่ผสมสารยับยั้งจากงานวิจัยนี้)

การนำไปใช้ประโยชน์ สามารถใช้ได้ 2 วิธีคือ

  1. ใช้ในขั้นตอนการเตรียมยางก้อนถ้วยที่สวนยาง โดยผสมสารกับกรดที่ใช้เพื่อให้ยางจับตัวเป็นก้อน แล้วเทสารผสมลงใส่ถ้วยที่มีน้ำยางเพื่อให้ยางจับตัวกันเป็นก้อน
  2. ใช้ในโรงงาน ผสมสารกับน้ำ แล้วราดหรือพ่นบริเวณที่มียางก้อนถ้วยหรือมีน้ำเซรุ่มจากยางก้อนถ้วย เช่น กองพักยาง และบริเวณรับซื้อยางก้อนถ้วย เป็นต้น

ผลกระทบที่ได้รับ

โครงการนี้ช่วยลดต้นทุนด้านสารเคมีด้วยการใช้สารยับยั้งราคาถูกและมีประสิทธิภาพสูงกว่าเดิม ส่งผลให้เกิดผลตอบแทนทางเศรษฐกิจที่ดี โดยมีมูลค่าผลกระทบสุทธิ (NPV) 25.69 ล้านบาท มูลค่าผลประโยชน์ (BCR) 3.28 เท่าของงบประมาณ หรือกล่าวได้ว่าใช้งบไป 1 บาทได้กลับคืนมา 3.28 บาท  และผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ยปีละ 32% (IRR) สูงกว่าค่าเสียโอกาส 5% ต่อปี ด้านสังคม การลดกลิ่นเหม็นช่วยลดความรำคาญของชุมชน ทำให้โรงงานสามารถอยู่ร่วมกับชุมชนได้อย่างกลมกลืน ส่วนด้านสิ่งแวดล้อม สุขภาพของประชาชนดีขึ้นจากการไม่มีปัญหากลิ่นเหม็นรบกวน

ติดต่อข้อมูลเพิ่มเติม
รศ.ดร.นันทิยา หาญศุภลักษณ์1 รศ.ดร. เกียรติทวี ชูวงศ์โกมล2 และ ผศ.ดร. วิมลรัตน์ อินศวร3
1ภาควิชาวิศวกรรมเคมี คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
2ภาควิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
3ภาควิชาเทคนิคการสัตวแพทย์ คณะเทคนิคการสัตวแพทย์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
โทร. 086-525-5606 E-mail: nanthiya.h@ku.ac.th