นวัตกรรรมน้ำซุปสมุนไพรว่านสาวหลง
ในเทือกเขาภูพานมีสมุนไพรมากมาย หนึ่งในนั้นคือ “ว่านสาวหลง” มีชื่อวิทยาศาสตร์ Amomum biflorum Jack เป็นไม้ล้มลุก มีลักษณะเหมือน ต้นขิง มีลำต้นเป็นเหง้าใต้ดิน ใบรูปขอบขนาน กาบใบแดง แผ่นใบมีขนนุ่มปกคลุม ผลกลมสีเขียวแกมเหลือง ทุกส่วนมีกลิ่นหอมใช้แต่งกลิ่นตำรับยาสมุนไพร ในว่านสาวหลงมีน้ำมันหอมระเหย ได้แก่ (E)-but-1-enyl-4-methoxybenzene, limonene, β-pinene และ camphene ที่ช่วยในการผ่อนคลาย หัวหรือแง่งนำมาตากแห้ง และบดเป็นผงใช้ชงเป็นชาดื่ม หัวนำมาต้มช่วยขับปัสสาวะ ช่วยลดไข้ ช่วยลดอาการไอ ลดอาการแสบคออักเสบ ช่วยต้านอนุมูลอิสระ และช่วยชะลอความแก่ นำมาต้มน้ำอาบช่วยแก้อาการผื่นคัน และรักษาโรคผิวหนัง และมีความเชื่อด้านเมตามหานิยม โดยบดผสมในมวลสารในการสร้างวัตถุมงคล ผู้วิจัยก้าวผ่านความเชื่อนำมาพัฒนาเป็นพืชเศรษฐกิจ โดยแปรรูปเป็นเครื่องเทศหลักในเครื่องปรุงสำเร็จรูป
ซึ่งสรรพคุณของต้นว่านสาวหลง มีดังนี้
– เหง้าช่วยในการขับลมในลำไส้
– ต้มอบหรือาบช่วยบำรุงผิวพรรณ
– รากใบและลำต้นใช้ต้นน้ำดื่มแก้ร้อนใน ขับลมในกระเพาะ
-ใบมาขยี้ใส่ผมเพื่อให้มีกลิ่นหอม
-กลั้นเป็นน้ำมันหอมระเหยช่วยผ่อนคลายความเครียด
การพัฒนาสูตรเครื่องเทศว่านสาวหลง
1) คัดเลือกสูตรน้ำซุปด้วยวิธี 9-Point Hedonic Scale ได้มาซึ่งสูตรน้ำซุป 3 สูตร พบว่าสูตรที่ดีที่สุด คือ สูตรที่ใช้ปริมาณว่านสาวหลงอบแห้ง ร้อยละ 30
2) เปรียบ เทียบรสสัมผัสน้ำซุปที่พัฒนาขึ้น กับน้ำซุปจาก 2 ร้านค้าที่มีผู้ชื่นชอบรสชาดที่สุด จ.สกลนคร พัฒนาจนได้สูตรที่มีผู้ชื่นชอบมากที่สุด การนำ“ว่านสาวหลง”มาอบแห้งแล้วใช้เป็นองค์
ประกอบหลักในการพัฒนาเป็นน้ำซุอเนกประสงค์ (เจ) จะได้น้ำซุปที่มีความหอมแบบนุ่มลึก คล้ายกลิ่นพะโล้ เมื่อทดสอบกับอาสาสมัครที่แพ้กลิ่นพะโล้ จำนวน 10 ท่าน พบว่าสามารถรับประทานน้ำซุปว่านสาวหลงได้ปกติ แสดงให้เห็นโอกาสในการพัฒนา เป็นเครื่องเทศที่นำไปใช้ในอาหารที่หลากหลาย เช่น ไข่พะโล้ ข้าวขาหมู และซุปไก่ดำตุ๋น เป็นต้น
ติดต่อขอข้อมุลเพิ่มเติมได้ที่
ผศ.รุจิกาญจน์ ศิริวาลย์
คณะวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ วิทยาเขตสกลนคร
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จ.สกลนคร โทร. 06-2541-5558
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
ผศ.รุจิกาญจน์ ศิริวาลย์
✍ ผลิตสื่อโดย ฝ่ายเผยแพร่งานวิจัย
🌟 แนะนำ/ติชม https://forms.gle/e3MzPqrb2V9QE9Tp6