ไวน์ หรือเหล้าองุ่น เป็นเครื่องดื่มที่ได้จากการหมักผลองุ่นโดยเชื้อยีสต์มีแอลกอฮอล์ประมาณ 7-15 เปอร์เซ็นต์ อาจมีสีแดง
ชมพู และขาว การหมักไวน์ผลไม้อื่น ๆ นอกจากองุ่น ไวน์ที่ได้จะเรียกชื่อเป็นไวน์ผลไม้นั้น ๆ เช่น ทำจาก สับปะรด เราก็เรียกว่า
ไวน์สับปะรด ทำจากกระท้อน เราก็เรียกว่า ไวน์กระท้อน เป็นต้น

          ในปัจจุบันการผลิตไวน์จากผลไม้ต่าง ๆ มีมากมายหลายชนิดที่ให้กลิ่นหอมและรสชาติแตกต่างกันไป ผลไม้ ไทยหลาย ๆ
ชนิดมีคุณสมบัติในการรักษาโรคและบำรุงร่างกาย โดยภูมิปัญญาคนไทยจัดไว้ในตำรายาไทย โบราณเมื่อนำผลไม้มาหมักเป็น
ไวน์ผลไม้ก็จะได้เครื่องดื่มน้ำผลไม้ที่มีแอลกอฮอล์เล็กน้อย ใช้ดื่มวันละ 1-2 แก้ว จะช่วยผ่อนคลายความเครียดและเพื่อสุขภาพ
เพราะไวน์มีแอลกอฮอล์เป็นตัวพาสารอาหารที่มี คุณค่าต่าง ๆ เป็นประโยชน์ต่อร่างกายบางชนิดมีประโยชน์ในการลดคลอเลสเตอรอล
ในเส้นเลือด หรือช่วย ป้องกันเลือดภายในหลอดเลือดจับตัวกันเป็นลิ่ม เป็นต้น
รสชาติของไวน์แบ่งสองรส คือ
- ชนิดหวาน (sweet wine) และ
- ชนิดไม่หวาน (dry wine)
ไวน์จำแนกออกเป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้ 4 ประเภท ดังนี้
1. ไวน์นิ่ง (still wine) เป็นไวน์ที่ไม่มีฟอง มี 3 ชนิด คือ ๆ ไวน์ขาว
    (white winw) ไวน์แดง (red wine) และไวน์สีชมพู (rose wine)
2. ไวน์มีฟอง (sparkling wine) เป็นไวน์ที่มีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
    เจือปนอยู่
3. ไวน์ดัดแปลง (fortified wine) เป็นไวน์ชนิดไม่มีฟอง แต่มีเหล้า
    หรือบรั่นดี ปรุงแต่งให้มีแอลกอฮอล์สูงขึ้น ถึง 8-23 ดีกรี
4. ไวน์ปรุงแต่งรส (aromatized wine) เป็นไวน์ชนิดไม่มีฟอง
    แล้วปรุงแต่งด้วยเหล้าหวานเข้มข้น และเครื่อง เทศสมุนไพร
    มีแอลกอฮอล์ 18-23 ดีกรี

ผลิตภัณฑ์ไวน์ผลไม้
ตัวอย่างผลไม้ไทยที่มีคุณสมบัติเป็นพืชสมุนไพรตำรายาไทยโบราณและมีศักยภาพ
จะนำมาวิจัยและพัฒนาการทำไวน์เพื่อสุขภาพ
องุ่น (สีม่วง) "Grape" Visit uinifera Linn.
                          ผลแก่ รับประทานเป็นผลไม้ดองและทำลูกเกด เนื้อองุ่นจะมีน้ำตาลสูง มี
วิตามินเอและซี ธาตุฟอสฟอรัส แคลเซียมและอื่น ๆ ผล บรรเทาอาการกระหายน้ำ
รักษาหนองใน ปัสสาวะขัดเจ็ดมีเลือดออก ราก รักษากระดูกหัก อาหารฟกช้ำ
เถาใบ ต้มแก้อาหารอาเจียนในอภิวาตกโรค หรือ แก้อาหารแพ้ท้อง เป็นยาขับ
ปัสสาวะ รักษาอาการบวมน้ำ ตาแดง และแผลบวมเป็นหนอง
มะยม "Gooseberry"  Phyllanthus distichus Muell..
                   ผล เป็นยาระบายอย่างอ่อน ๆ ช่วยทำให้ชุ่มคอแก้เจ็บคอ บรรเทาอาการไอ
หว้า "Black Plum" : Syzygium cumini..
            ผล แก้ท้องเสีย รักษาโรคเบาหวาน รักษาปากคอเปื่อ
            เมล็ด ลดน้ำตาลในเลือด แก้ท้องเสีย ถอนพิษจากเมล็ดแสดงใจ
มะขามป้อม Phyllanthus embliica L.
                                      ส่วนต่าง ๆ ของมะขามป้อม ไม่ว่าจะเป็นผล ใบ ราก และเปลือกหุ้มลำต้นนั้นสามารถ
ที่จะนำมาใช้เป็นยาได้ โดยเนื้อของผลมะขามป้อมนั้นจะมีสรรพคุณในการเป็นยาละลาย
เสมหะ แก้ไอ บรรเทาอาการของโรคหวัด เจ็บคอหรือรักษาโรคคอตีบได้
เชอรี่ (เชอรี่สเปน, มะยมฝรั่ง) "Cayenne Cherry" Eugenia uniflora
         ผล มีวิตามินซีสูงมาก ช่อยป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน ป้องกันโรคโลหิตจาง
ขั้นตอนการทำไวน์ผลไม้

ผลไม้สุก

บีบ ; ทำให้เละ

ปรับคุณภาพน้ำผลไม้ (น้ำ ; คามหวาน ; กรด-ด่าง) *

ฆ่าเชื้อ **

ยีสต์ ถังหมัก                 

28-35 องศาเซลเซียส

กรอง

บ่ม ***

ทำให้ใส

บรรจุขวด

ไวน์ผลไม้
ขั้นตอนการชิมไวน์
*     น้ำ:ผลไม้ =1:3, ความหวาน 20% , pH 3.5-4.5
**    ต้มเดือด 3 - 5 นาที, Potassium Metabisulfite
       (KMS) 150 mg/Lit.
***   นานไม่ต่ำกว่า 4 เดือน


เพิ่มพงษ์ ศรีประเสริฐศักดิ์, รัตนะ สุวรรณเลิศ, ไพร มัทธวรัตน์, อัญชลี รวีโรจน์วิบูลย์
อรวรรณ ชวนตระกูล, ประสงค์ สระเพิ่มพูล และ นายปรีชา ชวนตระกูล
ฝ่ายปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
สถาบันวิจัยและพัฒนาแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน