การต่อกิ่งเปลี่ยนพันธุ์มะม่วงน้ำดอกไม้สีทองบนต้นตอมะม่วงแก้วขนาดใหญ่
Grafting Nam Dok Mai Sri Thong Mango Cultivar on Large Khaew Rootstook
            ทำการต่อกิ่ง มะม่วงพันธุ์น้ำดอกไม้สีทอง บนต้นตอมะม่วงแก้ว ที่ปลูกในแปลง อายุ 4 ปี มีเส้นผ่าศูนย์กลางของต้นตอ 10 -13 เซนติเมตร ในระดับความสูง 25 -30 เซนติเมตร โดยวิธีการต่อกิ่งแบบเสียบเปลือก ( bark grafting ) จำนวนต้นที่ทดลอง 6,146 ต้น ในพื้นที่ บ้านมอดินแดง อำเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ ในช่วงเดือนตุลาคม 2552 ถึงเดือนพฤศจิกายน 2552 และจากการศึกษา ผลการต่อกิ่งพบว่า ต่อกิ่งสำเร็จ ร้อยละ 85 ต้นตอที่ต่อสำเร็จแล้ว ทำการตัดต้นตอมะม่วงแก้วออก เลี้ยงกิ่งพันธุ์ดีให้เป็นพุ่ม ภายใน 1 ปี หลังจากต่อกิ่ง พุ่มจะกว้างประมาณ 80 – 100 เซนติเมตร สูง 85 – 120 เซนติเมตร

             ยอดพันธุ์ดีสามารถออกดอก ติดผลได้ในปีแรก ประมาณร้อยละ 30 ส่วนใหญ่ จะออกดอก ติดผลในปีถัดมา รอยแผลที่ต้นตอ จะประสานเป็นเนื้อเดียวกันสนิท ใช้เวลาหลังต่อกิ่ง 2 – 3 ปี โดยต้องดูแลแผลรอยตัดที่ต้นตอไม่ให้ผุ ด้วยการทาฟลิ้นโค๊ทรักษาแผลอยู่เสมอทุก ๆ 3 เดือน

 

 

ภาพที่ 1  ทำแผลที่ต้นตอโดยกรีดเปลือกให้เป็นแนวขนาน 2 แนว กว้าง 1  เซนติเมตร  ยาว 6 เซนติเมตร
ลอกเปลือกออก แล้วตัดเปลือกออกครึ่งหนึ่ง

 

 

ภาพที่ 2   เฉือนกิ่งพันธุ์ดีด้านหนึ่งเป็นแผลเรียบยาวผ่านเนื้อไม้ อีกด้านหนึ่งเฉือนต่ำกว่ารอยเฉือนครั้งแรก
ให้เป็นรูปลิ่ม เสียบลงไประหว่างเปลือก โดยแผลด้านยาวอยู่กับผิวเนื้อไม้ แผลด้านสั้นอยู่กลับผิวเปลือกด้านใน

 

 

ภาพที่ 3   พันผ้าพลาสติกหุ้มให้มิด 30 วัน เปิดผ้าพลาสติกออก บากเหนือรอยต่อ ให้ตาโผล่ พร้อมทำรูระบายน้ำข้างล่าง

 

 

ภาพที่ 4   เมื่อตาพันธุ์ดีเจริญขึ้น ตัดยอดต้นตอออก เลี้ยงกิ่งพันธุ์ดีให้เป็นพุ่ม ในภาพอายุ 1 ปี หลังต่อกิ่ง

 

 

ภาพที่ 5   รอยแผลต่อกิ่งที่ทาฟลิ้นโค๊ท ไม่ให้ตอผุ หลังต่อกิ่ง 1 ปี

 

 

ภาพที่ 6   รอยต่อกิ่งจะประสานเป็นเนื้อเดียวกันสนิท ใน 2 ปี

 

การดูแลรักษา มิให้เชื้อราเข้ารอยแผล ด้วยการทาฟลิ้นโค๊ท หรือยากันราข้น ๆ หรือสีพลาสติกผสมยากันรา จะช่วยให้รอยประสาน สนิทเร็วขึ้น

คณะผู้วิจัย
รศ.ฉลองชัย แบบประเสริฐ
ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
โทร. 02-579-0308 ต่อ 135    โทรศัพท์มือถือ  085-763-4747