มันเทศ (sweetpotato) (Ipomoea batatas L) มันเทศเป็นพืชหัวที่มีปริมาณแป้งสูง และยังมีคุณค่าทางอาหารทาง dietary fiber, functional food ได้แก่ พันธุ์มันเทศที่มีสีเหลือง สีส้ม มีคุณค่าทางด้าน b-carotene พันธุ์มันเทศสีม่วงมี anthocyanin ประเทศไทยมีการวิจัยทางด้านมันเทศยังน้อยมาก คณะผู้วิจัยได้ร่วมประชุมนานาชาติทางด้านพืชหัวในเดือนมิถุนายน 2548 ที่ประเทศมาเลเซียได้พบว่าประเทศไทยมีข้อมูลวิชาการและผลงานวิจัยแปรรูปมันเทศ และหน่วยงานที่ศึกษามันเทศน้อยมากเมื่อเทียบกับประเทศอื่นในเอเชีย ส่วนใหญ่ประเทศมีแต่การศึกษาเรื่องมันสำปะหลัง ดังนั้น จึงต้องการทำการวิจัยการใช้ประโยชน์จากมันเทศ สมบัติทางกายภาพเคมีฟิสิกส์ และเนื้อสัมผัสตลอดจนคุณค่าอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานให้ผู้ประกอบการทางอุตสาหกรรมอาหาร นำไปใช้ประกอบการพิจารณานำไปทำผลิตภัณฑ์มูลค่าเพิ่มให้กว้างขวางขึ้นและเป็นทิศทางให้หน่วยงานได้ส่งเสริมการปลูกพันธุ์ที่มีศักยภาพผลผลิตแป้งสูง, ปริมาณแอมิโลสสูง หรือไม่มีแอมิโลส คุณค่าอาหารทางสุขภาพสูงใช้เป็น antioxidant มันเทศเนื้อสีม่วงมี antioxidant activity (Oki et al., 2002). และ antimutagenicity (Konczak - Islam et al., 2003) และเนื้อสัมผัสดี ดังนั้นจึงคิดที่จะนำแป้งและสตาร์ชจากมันเทศมาผสมทำผลิตภัณฑ์บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปชนิดทอด
วัตถุดิบและวิธีวิจัย
มันเทศสด
ปอกเปลือก
ตัดเป็นเส้นด้วยเครื่องหั่นสับซอยใส่ถาด
อบให้แห้งในตู้อบลมร้อน
มันเทศอบแห้ง
บดให้ละเอียดเป็นแป้งมันเทศ (flour)
บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปชนิดทอดผสมแป้งมันเทศทดแทนแป้งสาลีในระดับ 20, 30, 40%
ผลการทดลอง
บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปชนิดทอดจากแป้งผสมของแป้งสาลี และแป้งมันเทศที่ไม่ผ่านความร้อนและผ่านความร้อน ซึ่งผลิตจากมันเทศเนื้อสีต่างกัน 3 พันธุ์ พันธุ์เนื้อสีส้ม สีม่วง และสีเหลือง แป้งมันเทศแต่ละพันธุ์นำไปเป็นส่วนผสมโดยทดแทนแป้งสาลีในระดับ 20, 30 และ 40% ในการผลิตบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปชนิดทอด แป้งมันเทศและบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปชนิดทอดได้วิเคราะห์ % Radical Scavenging activity, Antioxidant activity, total phenolic content และคุณสมบัติทางเนื้อสัมผัส การทดลองพบว่า ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปชนิดทอดผสมแป้งมันเทศสีม่วงในระดับ 20 - 40% อยู่ในช่วง 8.27 ± 0.66 - 17.81 ± 0.42 มิลลิกรัม วิตามินซีเปรียบเทียบต่อ 100 กรัมของบะหมี่และปริมาณของฟินอลิคมีค่าอยู่ในช่วง 38.29 ± 0.81 - 55.58 ± 1.27 มิลลิกรัม กรดแกลลิคเปรียบเทียบต่อ 100 กรัมของบะหมี่ สำหรับบะหมี่จากแป้งสาลีมีค่า 3.61 ± 0.07 มิลลิกรัม วิตามินซีเปรียบเทียบต่อ 100 กรัมของบะหมี่และปริมาณของฟินอลิคมีค่าอยู่ในช่วง 32.09 ± 0.31 มิลลิกรัม กรดแกลลิคเปรียบเทียบต่อ 100 กรัมของบะหมี่ (ตารางที่ 1) แรงดึงให้เส้นขาดและระยะทางที่ยืดออกของเส้นบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปชนิดทอดที่มีแป้งมันเทศชนิดไม่ผ่านความร้อน และผ่านความร้อนของแต่ละพันธุ์มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ (P £ 0.05) แป้งมันเทศชนิดไม่ผ่านความร้อนจะให้ค่ามากกว่า บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปชนิดทอดที่มีแป้งมันเทศที่ไม่ผ่านความร้อนทดแทนแป้งสาลีในระดับ 20% จะให้แรงดึงเส้นขาดอยู่ในช่วง 16.15 ± 1.75 - 21.34 ± 3.64 กรัม ส่วนบะหมี่ที่มีแป้งมันเทศชนิดผ่านความร้อนทดแทนแป้งสาลีในระดับ 20 - 40% มีความแตกต่างอย่างไม่มีนัยสำคัญ และมีแรงดึงอยู่ในช่วง 7.00 ± 1.40 - 9.51 ± 1.69 กรัม บะหมี่ที่ผสมแป้งมันเทศสีม่วงมีค่าแรงดึงให้เส้นขาดและระยะทางมีค่ามากกว่ามันเทศพันธุ์สีเหลืองและสีส้ม คะแนนการยอมรับทางประสาทสัมผัสของบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปชนิดทอดที่ผสมแป้งมันเทศสีม่วงชนิดไม่ผ่านความร้อนในระดับ 20% สูงกว่าบะหมี่ชนิดอื่น
Instant fried noodle added with sweetpotato flour
ตารางที่ 1 Antioxidant capacity and total phenolic content of instant fried noodles added with sweet potato flour from different cultivar.
Instant Noodles |
% RSA
(Radical Scavenging
Activity) |
Antioxidant capacity
(mg Vitamin C equivalent
VCE/100 g) |
Total phenolic content (mg gallic acid equivalent GAE/100 g) |
Wheat noodles |
16.09 ± 0.39 |
3.61 ± 0.07 |
32.09 ± 0.31 |
UCO 20 % |
23.52 ± 0.27 |
5.27 ± 0.45 |
35.15 ± 0.34 |
30 % |
29.77 ± 1.13 |
6.57 ± 0.24 |
36.97 ± 1.68 |
40 % |
39.39 ± 0.73 |
7.92 ± 0.13 |
37.33 ± 1.48 |
CO 20% |
29.05 ± 0.06 |
6.04 ± 0.01 |
36.41 ± 0.81 |
30 % |
34.54 ± 0.79 |
7.25 ± 0.15 |
37.63 ± 0.65 |
40 % |
43.52 ± 1.87 |
8.13 ± 0.33 |
38.14 ± 1.20 |
UCP 20 % |
38.29 ± 3.29 |
8.27 ± 0.66 |
38.29 ± 0.81 |
30 % |
40.90 ± 9.47 |
8.29 ± 0.27 |
38.80 ± 0.58 |
40 % |
43.63 ± 1.87 |
8.93 ± 0.45 |
39.87 ± 0.17 |
CP 20% |
56.13 ± 2.38 |
11.45 ± 0.45 |
49.86 ± 1.95 |
30 % |
81.32 ± 2.21 |
16.33 ± 0.44 |
52.08 ± 1.56 |
40 % |
92.84 ± 2.27 |
17.81 ± 0.42 |
55.58 ± 1.27 |
UCY 20 % |
20.00 ± 1.18 |
4.36 ± 1.82 |
35.54 ± 1.20 |
30 % |
22.99 ± 0.65 |
3.48 ± 1.92 |
35.20 ± 1.40 |
40 % |
25.63 ± 1.80 |
5.06 ± 0.89 |
35.84 ± 1.62 |
CY 20% |
21.17 ± 0.56 |
4.60 ± 0.01 |
35.75 ± 1.68 |
30 % |
26.28 ± 0.85 |
5.89 ± 0.17 |
36.05 ± 0.25 |
40 % |
29.24 ± 0.51 |
6.23 ± 1.07 |
37.12 ± 0.81 |
|