ศึกษาการปนเปื้อนของสารกำจัดศัตรูพืชในกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตในตัวอย่างผักและผลไม้ที่วางขายในตลาดต่าง ๆ รอบมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน จำนวนทั้งหมด 104 ตัวอย่าง โดยใช้ชุดทดสอบ (GT-Testkit) โดยเก็บตัวอย่างจากตลาด 4 แหล่งคือ ตลาดอมรพันธ์ ตลาดนัดกรมประมง ตลาดผัก-ผลไม้บริเวณประตูงามวงศ์วาน 2 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และผักปลอดสารพิษจากซุปเปอร์มาเกตภายในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จากการเก็บตัวอย่างผัก-ผลไม้เพื่อนำมาตรวจสอบ พบว่าจำนวนตัวอย่างที่ซื้อจากตลาดอมรพันธ์จำนวน 32 ตัวอย่างมีตัวอย่างที่พบสารปนเปื้อนในระดับไม่ปลอดภัยจำนวน 2 ตัวอย่างคิดเป็นร้อยละ 6.25 โดยพบการตกค้างในใบ กะเพรา และสะระแหน่ ตลาดนัดกรมประมงมีจำนวนตัวอย่าง 21 ตัวอย่าง พบตัวอย่างที่มีการปนเปื้อนในระดับไม่ปลอดภัยจำนวน 2 ตัวอย่างคิดเป็นร้อยละ 9.52 โดยพบการตกค้างในพริกหยวก และผักกวางตุ้งไต้หวัน ตลาดผัก-ผลไม้บริเวณประตู 2 งามวงศ์วาน มีตัวอย่างจำนวน 8 ตัวอย่าง ตรวจไม่พบสารพิษตกค้าง และผักปลอดสารพิษจากซุปเปอร์มาเกตมีตัวอย่างจำนวน 43 ตัวอย่างตรวจไม่พบสารปนเปื้อน โดยพบว่าผักที่มีการตกค้างจะเป็นผักที่นิยมรับประทานใบ
ในปัจจุบันผู้บริโภคนิยมทานผักและผลไม้หรือการทานมังสวิรัติกันมากขึ้นเพื่อสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง ดังนั้นจึงต้องมีการผลิตผักและผลไม้ให้เพียงพอกับความต้องการของผู้บริโภค เพื่อให้สามารถผลิตได้เพียงพอและมีลักษณะภายนอกที่สวยงามนั้น เกษตรกรจึงมีการใช้สารกำจัดศัตรูพืชซึ่งส่วนใหญ่เป็นสารเคมีที่สังเคราะห์เพื่อกำจัดแมลงหรือพืชที่เป็นสิ่งรบกวนต่อกระบวนการเพาะปลูกซึ่งอาจจะมีการตกค้างอยู่ที่ใบ หรือเปลือกของผัก-ผลไม้ได้หากเกษตรกรใช้สารกำจัดศัตรูพืชไม่ถูกวิธี ใช้ในปริมาณที่มากเกินไป หรือรีบเก็บเกี่ยวเพื่อนำออกมาขาย
ดังนั้น การศึกษาการปนเปื้อนของสารกำจัดศัตรูพืช (กลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมต)ในผักและผลไม้ในครั้งนี้เพื่อต้องการศึกษาว่ามีการปนเปื้อนของสารกำจัดศัตรูพืชกลุ่มดังกล่าวในผักหรือผลไม้ที่นำมาบริโภคหรือไม่ เพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภค อันจะมีประโยชน์แก่ผู้บริโภคซึ่งรวมถึงสมาชิกของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ที่ต้องมีการรับประทานผักและผลไม้ที่มีขายอยู่ทั่วไปในตลาดต่างๆ รวมถึงผักและผลไม้ปลอดสารพิษ
การทดลองเพื่อศึกษาการปนเปื้อนของสารกำจัดศัตรูพืชในผักและผลไม้ที่ซื้อจากตลาด 4 แหล่งรอบมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน ได้แก่ ตลาดอมรพันธ์ ตลาดผัก-ผลไม้บริเวณประตู 2 งามวงศ์วานมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ตลาดนัดกรมประมง และซุปเปอร์มาร์เกตภายในคณะสัตวแพทย์ โดยเลือกเก็บผัก-ผลไม้ที่นิยมรับประทานใบ หรือรับประทานได้ทั้งเปลือก เช่น พริก กะหล่ำปลี กะหล่ำดอก ผักกาดกวางตุ้ง ผักคะน้า และแอปเปิ้ล เป็นต้น และศึกษาเปรียบเทียบระหว่างผักปลอดสารและผักที่มีอยู่ทั่วไปในตลาด เมื่อได้ตัวอย่างแล้วจะนำมาทดลองที่ห้องปฏิบัติการของกลุ่มสาขาวิชาชีววิทยาประยุกต์ และมาตรฐานผลิตภัณฑ์สัตว์ ภาควิชาเทคนิคการสัตวแพทย์ คณะเทคนิคการสัตวแพทย์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โดยเมื่อได้ตัวอย่างมาจะทำการตรวจสอบทันทีด้วยชุดทดสอบจีที (GT-Testkit) ถ้าตัวอย่างผักที่เก็บมาตรวจหายาฆ่าแมลงตกค้างไม่ทันในวันที่เก็บ จะเก็บรักษาผักไว้ในตู้เย็นที่ 4 องศาเซลเซียส และนำมาตรวจในวันถัดไป โดยการทดสอบจะทำตามขั้นตอนที่แนะนำในชุดทดสอบ และการอ่านผลการทดสอบเปรียบเทียบค่าการดูดกลืนแสงระหว่างหลอดตัดสิน หลอดควบคุมและหลอดตัวอย่าง โดยการวัดค่าการดูดกลืนแสงด้วยเครื่องสเปคโตรโฟโตมิเตอร์ (Spectrophotometer) ที่ความยาวคลื่น 540 นาโนเมตร ในการแปรผลของค่าความเป็นพิษจะให้ค่าการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์โคลีนเอสเทอเรส ลดลงตั้งแต่ร้อยละ 50 เป็นเกณฑ์ในการวิเคราะห์สารพิษตกค้าง
จากการทดลองเพื่อศึกษาการตกค้างของสารกำจัดศัตรูพืชกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตในผักผลไม้โดยการซื้อตัวอย่างผักและผลไม้สดจากแหล่งจำหน่าย 4 แหล่งคือ ตลาดอมรพันธ์ ตลาดนัดกรมประมง ตลาดผัก-ผลไม้บริเวณประตู 2 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และซุปเปอร์มาร์เกต ทดสอบการตกค้างโดยใช้ชุดทดสอบ GT และเปรียบเทียบค่าการดูดกลืนแสงระหว่างหลอดตัดสิน หลอดควบคุม และหลอดตัวอย่าง จากจำนวนตัวอย่างทั้งหมด 104 ตัวอย่าง ได้ผลการทดลองโดยแบ่งตามแหล่งที่ซื้อดัง ตารางที่ 1
ตาราง ที่ 1 แสดงผลการทดสอบการตกค้างของสารกำจัดศัตรูพืชในตัวอย่างผักและผลไม้
แหล่งตัวอย่าง |
จำนวนตัวอย่าง |
จำนวนตัวอย่างที่
ตรวจพบการตกค้าง |
ร้อยละที่ตรวจพบ |
ชนิดของผัก-ผลไม้ที่ตรวจพบสารตกค้าง |
ตลาดผลไม้ ประตู 2งามวงศ์วาน |
8 |
0 |
0 |
- |
ตลาดอมรพันธ์ |
32 |
2 |
6.25 |
กะเพรา,สะระแหน่ |
ตลาดนัดกรม
ประมง |
21 |
2 |
9.52 |
พริกหยวก,
ผักกวางตุ้งไต้หวัน |
ซุปเปอร์มาร์เกต |
43 |
0 |
0 |
- |
รวม |
104 |
4 |
3.85 |
|
จากการศึกษาตัวอย่างผักและผลไม้ จำนวน 104 ตัวอย่าง พบการปนเปื้อนของสารกำจัดศัตรูพืชกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมต จำนวน 4 ตัวอย่าง คิดเป็นร้อยละ 3.85 โดยจะพบในผักที่รับประทานใบ คือ สะระแหน่ ผักกวางตุ้งไต้หวัน และใบกระเพรา รวมถึงพริกหยวก และไม่พบการตกค้างของสารกลุ่มดังกล่าวในตัวอย่างผักและผลไม้ที่เป็นผักปลอดสารพิษ ซึ่งแสดงถึงว่าป้ายแสดงผักปลอดสารพิษให้ความปลอดภัยแก่ผู้บริโภค แต่การทดลองนี้เป็นการทดสอบด้วยชุดทดสอบเบื้องต้นจึงไม่สามารถบ่งชี้ชนิดและปริมาณของสารกำจัดศัตรูพืชได้ ซึ่งต้องใช้เครื่องมือวิเคราะห์ที่มีความจำเพาะกับชนิดของสารเคมีและมีความแม่นยำสูงจะสามารถตรวจหาระดับที่ต่ำ และสามารถบอกชนิดของสารตกค้างได้
|