อาหารหมักจากใบมันสำปะหลัง

   
       ใบมันสำปะหลังที่นำมาเป็นอาหารหมักนั้น หากจะให้ใบมันที่
หมักมีคุณภาพดี โปรตีนสูงควรเก็บใบมันสำปะหลังส่วนยอดบริเวณที่มี
สีเขียวยาวลงมาประมาณ 20 เซนติเมตร ่วนที่เหลือเด็ดเฉพาะใบกับก้าน
ใบ ไม่ควรเก็บส่วนของลำต้นติดมาด้วย เช่นเดียวกับการทำใบมันสำปะหลัง
แห้ง จากนั้นนำไปสับเป็นชิ้น ๆ เพื่อทำการหมักต่อไป โดยการทำใบมัน
หมักใช้หลักการเหมือนการผลิตอาหารหมักจากพืชทั่วไป คือการเก็บ
รักษาพืชที่ต้องการหมักไว้ในภาชนะปิดซึ่งอาจเป็นไซโล หลุม ถังหรือถุง
ในสภาพไร้อากาศ ซึ่งรูปแบบการทำใบมันสำปะหลังหมักมีหลายรูปแบบ
ดังนี้
  1. ใบมันสำปะหลังสดหมักเพียงอย่างเดียว
    สำหรับการใช้ใบมันสำปะหลังสดหมักเพียงอย่างเดียวจะได้คุณค่าทางอาหารค่อนข้างสูงโดยเฉพาะโปรตีน เนื่องจากในใบมันสำปะหลังที่มีสภาพสดมีโปรตีนประมาณ 7-8 เปอร์เซ็นต์ และเมื่อคิดเป็นน้ำหนักแห้งจะมีโปรตีนประมาณ 20 เปอร์เซ็นต์ ใช้เวลาการหมักอย่างน้อย 21 วัน
  2. ใบมันสำปะหลังสดหมักร่วมกับหัวมันสด การใช้ใบมันสำปะหลังสดหมักร่วมกับหัวมันสด สามารถทำได้โดยสับหัวมันสำปะหลังสดและใบมันสดให้เป็นชิ้นขนาดเล็ก ในอัตราส่วน 1 ต่อ 2 ถึง 1 ต่อ 3 แล้วแต่วัตถุประสงค์และความต้องการว่าจะใช้เป็นแหล่งเสริมพลังงานหรือโปรตีนใช้เวลาการหมักอย่างน้อย 21 วัน
  3. ใบมันสำปะหลังสดหมักร่วมกับกากมันสำปะหลัง (สภาพเปียก)
    ในกากมันสำปะหลังมีปริมาณจุลินทรีย์กลุ่มที่ผลิตกรดแลคติกจำนวนมากประมาณ 106-107 โคโลนี/กรัม จึงเป็นตัวช่วยกระตุ้นหรือเร่งให้มีการหมักเร็วขึ้น ใช้ระยะเวลาในการหมักน้อยลงจาก 21 วัน เหลือเพียง 10-14 วัน เท่านั้น และสารพิษกรดไฮโดรไซยานิคในใบมันสำปะหลังหมักอยู่ในระดับที่ไม่เป็นอันตรายต่อตัวสัตว์ สำหรับปริมาณการใช้กากมันสำปะหลังหมักร่วมกับใบมันนั้นแนะนำให้ใช้ประมาณ 10-20 เปอร์เซ็นต์ หากใช้กากมันสำปะหลังระดับที่มากกว่านี้จะทำให้อาหารหมักที่ได้มีความชื้นสูง ทำให้อาหารหมักมีคุณภาพไม่ดี


การใช้ใบมันสำปะหลังหมักในอาหารสัตว์
การนำไปใช้เป็นอาหารสัตว์ให้สังเกตสีของใบมันสำปะหลังหมัก ถ้ามีสีอมเหลืองและมีกลิ่นเปรี้ยวเหมือนของดองทั่วไป แสดงว่าได้ผ่านการหมักที่สมบูรณ์แล้วสามารถนำไปเลี้ยงสัตว์ได้ โดยไม่มีสารพิษที่เป็นอันตรายต่อตัวสัตว์

โคเนื้อ-โคนม,กระบือ
- การใช้ใบมันสำปะหลังหมัก หากสัตว์ยังไม่เคยกินมาก่อน ควรค่อย ๆ ให้ทีละน้อย เพื่อให้จุลินทรีย์ในกระเพาะหมักปรับตัวสักระยะหนึ่ง
- สำหรับการใช้ใบมันสำปะหลังหมักในโคนม ควรให้กินก่อนหรือหลังการรีดนม ไม่แนะนำให้กินในขณะรีดนม เนื่องจากน้ำนมมักมีคุณสมบัติในการดูดซับกลิ่นต่าง ๆ ได้ อาจทำให้นมมีกลิ่นของอาหารหมักติดไปด้วย
- ใบมันสำปะหลังหมักมีความชื้นอยู่สูง อาจมีปัญหาปริมาณการกินได้น้อยไม่เพียงพอกับความต้องการ จึงแนะนำให้แบ่งการให้ใบมันสำปะหลังหมักออกเป็นหลายมื้อ

สุกร
- ใบมันสำปะหลังหมักสามารถนำมาใช้ในอาหารสุกรได้บ้าง แต่ควรใช้ในลักษณะการเสริมจากอาหารที่กินปกติ เนื่องจากใบมันสำปะหลังหมักมีเยื่อใยและความชื้นอยู่สูง โดยแนะนำให้ใช้กับสุกรขุนและแม่สุกรอุ้มท้อง

 

 
คณะผู้วิจัย:
นางสุกัญญา จัตตุพรพงษ์ และนางสาววราพันธุ์ จินตณวิชญ์
หน่วยงาน ศูนย์ค้นคว้าและพัฒนาวิชาการอาหารสัตว์ สถาบันสุวรรณวาจกกสิกิจ ฯ
โทร. 034-352035