ขมิ้นชัน(Curcuma longa L.) อยู่ในวงศ์ Zingiberaceae ชื่อสามัญ ขมิ้นแกง ขี้มิ้น Turmeric เป็นต้น ขมิ้นชันเป็นไม้ล้มลุกมีเหง้าใต้ดิน เนื้อมีสีเหลืองอมส้ม กลิ่นหอม กระจายพันธุ์ในภูมิภาคที่มีอากาศร้อนหรือร้อนชื้นแหล่งปลูกขนาดใหญ่ คือ ประเทศอินเดีย หรือ ในแถบเอเชียตะวันออกและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  เจริญเติบโตได้ดีในที่โล่งแจ้งถึงร่มรำไร หากพื้นที่ร่มผลผลิตจะลดลง ขึ้นได้ดีในดินร่วนปนทราย การระบายน้ำดี อินทรีย์วัตถุสูง pH 5 – 7 ปลูกได้ในพื้นที่ระดับต่ำจนถึงระดับ 1,200 เมตร ขมิ้นชันในตลาดโลกมีมากกว่า 50 สายพันธุ์ส่วนใหญ่มาจากประเทศอินเดีย ปริมาณสารสำคัญมาตรฐานตำรายาสมุนไพรไทยระบุว่าต้องมีสารเคอร์คูมินอยด์ไม่ต่ำกว่า 5 % น้ำมันหอมระเหยไม่ต่ำกว่า 6% เหง้าที่สมบูรณ์จะต้องมีอายุการเก็บเกี่ยวไม่ต่ำกว่า 7 เดือนขึ้นไป การปลูกส่วนใหญ่ปลูกเป็นพืชหลักเดี่ยวๆ จะได้ผลผลิตเหง้าสด ประมาณ 3,000 กิโลกรัม/ไร่ แต่หากปลูกแซมกับพืชสวนจะได้ผลผลิต 200–300 กิโลกรัม/ไร่

 ขมิ้นชัน ใช้เป็นอาหาร สมุนไพร และ ใช้เป็นยารักษาโรค มีคุณค่าทางโภชนาการ ประกอบด้วย คาร์โบไฮเดรต เส้นใย โปรตีน แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก วิตามินบี 2 และ ไนอาซิน มีน้ำมันหอมระเหยได้แก่ เทอร์มาโรน (turmerone) สารเคอร์คูมิน (curcumin)แอทแลนโทน (atlantlone)ซินไทรไบริน (syntrobirin) ซินจิเบอร์โรน (zingiberone) ขมิ้นชันมีสารเคอร์คูมินอยด์มีฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อหนอง (Italicll) เชื้อนิวมอเนีย(Italicll) เชื้อไทฟอยด์ (Italic) และ มีสารสังเคราะห์ที่ชื่อ Synthobilin สังเคราะห์จาก P-tolymethyl carbinol กับ camphoric acidc และ diethanolamine มีฤทธิ์ขับน้ำดีได้ดีมาก น้ำมันขมิ้นชันยังยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราบางชนิด กลากเกลื้อน หากสกัดขมิ้นชันด้วยน้ำสามารถฆ่าแมลงและไล่แมลง สารเคอร์คิวมิน (curcumin) ช่วยยับยั้งการหลั่งของกรดในกระเพาะอาหาร ช่วยเพิ่มแบคทีเรียที่มีประโยชน์ในลำไส้ระบบการย่อยอาหาร ลดการจุกเสียด รักษาอาการนิ่วในถุงน้ำดี มีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซด์ protease ของ HIV -1 และ HIV - 2 โดยมีค่า IC₅₀ 100 m Mc และ250m M ตามลำดับ และยังยับยั้งเอนไซด์ integrase ของเชื้อ HIV – 1 โดยมีค่า IC₅₀ 40m M ดังนั้นจึงมีการนำ curcumin ไปทดลองในคลินิคผู้ป่วยเอดส์ในขณะนี้ กระทรวงสาธารณสุขจัดขมิ้นชันไว้เป็นพืชสมุนไพรที่มีบัญชีเป็นยาหลัก11 ชนิดรวมทั้งลูกประคบอีก1ชนิด โดยรัฐบาล ได้กำหนดนโยบายและยุทธศาสตร์ของชาติ ด้านอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์สมุนไพร ระยะเวลา 5 ปี (พ.ศ.2548-2552)

 จากคุณสมบัติของขมิ้นชันที่มีมากมายดังกล่าว สามารถพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ ยารักษาโรค เครื่องสำอาง เป็นอาหารสำหรับมนุษย์และสัตว์ ในเชิงอุตสาหกรรมได้เป็นอย่างดี ทำให้ภาคการผลิตต้องศึกษาและส่งเสริมให้เกษตรกรที่มีพื้นที่ปลูกหรือมีพื้นที่ปลูกพืชหลักอยู่แล้ว ปลูกเพื่อเป็นพืชที่สร้างรายได้เสริมระหว่างรอผลผลิตจากพืชหลัก ภาคใต้มีการปลูกยางพาราและไม้ผลรวมถึงพืชหลักอื่นๆเพิ่มขึ้นจำนวนมาก อันเนื่องมาจากรัฐบาลส่งเสริมการปลูกทั้งยางพารา ปาล์มน้ำมันและไม้ผลเป็นจำนวนมาก จะเห็นได้จาก พื้นที่ปลูกยางพาราของไทย พื้นที่ให้ผลผลิตแล้ว ในปี 2547 12,950,000ไร่ ปี2548 13,596,000ไร่ และ ในปี2549 เพิ่มขึ้นเป็น14,342,000 ไร่ จะเห็นได้ว่าพื้นที่เพาะปลูกเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก ดังนั้นจึงมีพื้นที่ว่างระหว่างแปลงปลูกจำนวนมหาศาล ซึ่งเกษตรกร มักจะ ทิ้งพื้นที่ให้รกร้างสิ้นเปลืองแรงงานหรือทุนในการกำจัด หรือ ปลูกพืชแซมที่คล้ายๆกันทำให้ ประสบปัญหาต่างๆ เช่น โรคและแมลง ผลผลิตล้นตลาด ราคาตกต่ำ การนำขมิ้นชันมาปลูกแซมไม้ผลและยางพาราสามารถ สร้างรายได้ให้เกษตรกรได้ในระยะแรก เนื่องจากยางพาราและไม้ผลมีการเจริญเติบโตช้าในช่วง 1 – 3 ปีแรก จะยังไม่ให้ร่มเงา ระบบการปลูกแซมในแปลงไม้หลักจะส่งผลดีในด้าน การใช้ประโยชน์ของทรัพยากรทางกายภาพ (physical resources) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในเรื่องของลดการสูญเสียของแสงแดด น้ำ ดินและแร่ธาตุอาหาร ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และ ด้านเสถียรภาพทางชีวภาพ คือ หากพืชหนึ่งสูญเสียก็ยังคงมีพืชหนึ่งรองรับ นอกจากนี้ยังช่วยลดปัญหา วัชพืช ลดการใช้สารเคมีกำจัดวัชพืชในแปลงพืชหลักโรคและแมลงได้  ในระดับหนึ่ง

ขมิ้นชันในแปลงยางพาราอายุ 1 ปี	ขมิ้นชันในแปลงยางพาราอายุ 3 ปี
ขมิ้นชันในแปลงส้มโชกุน	ขมิ้นชันในแปลงปลูกพืชเดี่ยว(Control)

Table 1 The height of plant , wide and long leaves , length of leaves, number of leaves , average number of pants per clump ,sizing of rhizomes , weight of rhizomes, and average yields

1/ ตัวเลขที่ตามหลังด้วยอักษรที่เหมือนกันในแนวตั้งเดียวกัน ไม่แตกต่างกันทางสถิติ ที่เปรียบเทียบค่าเฉลี่ยตามวิธี DMRT (Duncan ‘s New Multiple Range Test) 
* มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95 เปอร์เซ็นต์ (α = 0.05)
** มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 99 เปอร์เซ็นต์ (α = 0.01)

 จากการศึกษาผลของระบบการปลูกขมิ้นชันแซมในแปลงปลูกส้มโชกุนอายุ 4 ปี ยางพาราพันธุ์ RRIT 251 อายุ 3 ปี พันธุ์ RRIM 600 อายุ 1 ปี และ ปลูกเป็นพืชเดี่ยว (control) ในเขตภาคใต้ตอนบน สรุปผลได้ดังนี้

 การเจริญเติบโตขมิ้นชันอายุ 72 วัน ที่ปลูกแซมในแปลงยางพารา อายุ 1 และ 3 ปี การเจริญเติบโตไม่แตกต่างทั้งในด้าน ความสูง ความยาวใบ ความกว้างใบ จำนวนใบ แต่มีแนวโน้มการเจริญเติบโตดีกว่าการปลูกแซมในแปลงส้มโชกุน และ ปลูกเป็นพืชเดี่ยว(control) พบว่า การเจริญเติบโตของขมิ้นชันที่ อายุ 216 วัน ที่ปลูกแซมในแปลงยางพาราอายุ1 ปีมีการเจริญเติบโตดีที่สุด ทั้งทางด้าน ความสูงของต้น ความยาวใบ ความกว้างใบ จำนวนใบ/กอ จำนวนต้น/กอ รวมทั้งผลผลิตน้ำหนักเหง้า ขนาดของเหง้าเท่ากับ 17.72, 12.21, 28.33 และ 18.39 เซนติเมตร 3.43 ต้นต่อกอ 25.22 เซนติเมตร, 213.13 กรัม และ 1,391.74 กิโลกรัมต่อไร่ ตามลำดับ มากกว่าปลูกเป็นพืชเดี่ยว(control) อย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ แต่เมื่อปลูกแซมในแปลงส้มโชกุน และ ยางพาราอายุ3ปี พบว่าไม่มีความแตกต่างกัน ทั้งในด้านการเจริญเติบโตและผลผลิต  จากการส่งตัวอย่างขมิ้นชันวิเคราะห์ปริมาณสารเคอร์คูมินอยด์ที่สำคัญ พบว่ามีปริมาณสาร curcumin=3.32% dry wt. ,demethoxycurcumin 1.47%dry wt. และ bis-demethoxycurcumin 1.58 %dry wt . โดยการวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ ของรศ.งามผ่อง คงคาทิพย์ และคณะ ภาควิชาเคมี คณะะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรสาสตร์บางเขน  ซึ่งพบว่าสาร bis-demethoxycurcumin จะมีมากกว่าปกติที่เคยวิเคราะห์เล็กน้อย

ช่อดอกที่มีใบประดับสีเขียวอ่อนปลายช่อสีขาว  ดอกมีสีเหลือง	เหง้าขมิ้นชันที่อายุ 8 เดือน
ขมิ้นชันที่ฝานเป็นแผ่นบางเพื่อรออบแห้งที่อุณหภูมิ 50 °C เพื่อส่งวิเคราะห์ปริมาณสาร