จากการสำรวจและศึกษาความหลากหลายของพรรณพืชมีเมล็ดในอุทยานแห่งชาติ ภูหินร่องกล้า อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก บริเวณสังคมพืชลานหิน ป่าดิบเขา และป่าผสมผลัดใบ ที่ความสูงจากระดับน้ำทะเล 375-1,600 เมตร ตั้งแต่เดือนพฤษภาคม 2549 ถึงเดือนมกราคม 2550 ระบุพืชได้ 72 วงศ์ 170 สกุล 200 ชนิด จำแนกเป็นกลุ่มพืชเมล็ดเปลือย 3 วงศ์ 4 สกุล 4 ชนิด (ระบุได้ถึงระดับชนิด 4 ชนิด) กลุ่มพืชดอก จำแนกเป็นพืชใบเลี้ยงคู่ 55 วงศ์ 123 สกุล 145 ชนิด (ระบุได้ถึงระดับชนิด 130 ชนิด ระดับสกุล 15 ชนิด) และพืชใบเลี้ยงเดี่ยว 14 วงศ์ 43 สกุล 51 ชนิด (ระบุได้ถึงระดับชนิด 44 ชนิด ระดับสกุล 15 ชนิด) ยังมีพืชดอกอีกหลายชนิดที่ยังอยู่ในระหว่างการระบุชนิด

          ได้ตรวจสอบสถานภาพพืชตาม IUCN Red List และ Thai Red List รวมถึงการประเมินสถานภาพพืชบางชนิดโดยผู้วิจัย พบพรรณพืชมีเมล็ด 29 ชนิด เป็นพืชถูกคุกคาม (threatened plant) ที่อยู่ในสถานภาพใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง (critically endangered : CR) ใกล้สูญพันธุ์ (endangered : EN) มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (vulnerable : VU) พืชถิ่นเดียว (endemic plant) และพืชหายาก (rare plant)

ตารางที่ 1 รายชื่อพรรณไม้ที่ได้ตรวจสอบสถานภาพตาม IUCN Red List และ Thai Red List
รวมถึงการประเมินสถานภาพพืชบางชนิดโดยผู้วิจัย

หมายเหตุ
พืชหายาก* = พืชหายาก มีเขตการกระจายพันธุ์กว้าง แต่เป็นพืชฤดูเดียวที่ต้องอาศัยระบบนิเวศที่เปราะบางของพื้นที่ชื้นแฉะตามฤดูกาล ประชากรจึงมีจำนวนลดน้อยลงทุกปี เนื่องจากถิ่นอาศัยถูกทำลายหรือเปลี่ยนสภาพ

ภาพที่ 1 พืชหายากบางชนิดในอุทยานแห่งชาติภูหินร่องกล้า
A. Wightia speciosissima (D.Don) Merr. ชมพูพาน;
B. Rhododendron lyi H.L?v. ดอกสามสี หรือกุหลาบขาว;
C. Hedychium ellipticum Buch.-Ham. ex Sm. ตาเหินไว;
D. Pauldopia ghorta (G.Don) Steenis ระฆังทอง;
E. Paphiopedilum villosum (Lindl.) Stein เอื้องอินทนนท์ หรือรองเท้านารีอินทนน์;
F. Agapetes saxicola Craib เหง้าน้ำทิพย์
ภาพถ่ายโดย ฉัตรชัย เงินแสงสรวย