โรคของต้นสบู่ดำและการควบคุม
Some Diseases of Physic Nut (Jatropha curcas) and Their Control


        สบู่ดำเป็นพืชอีกชนิดหนึ่งที่มีเมล็ด นำไปสกัดน้ำมันเพื่อใช้กับเครื่องยนต์ในทางการเกษตรที่มีรอบเครื่องต่ำ และ มีงานวิจัยเพื่อนำไปผสมกับน้ำมัน ดีเซล เพื่อใช้กับรถยนต์ซึ่งมีรอบเครื่องสูงต่อไป การปลูกสบู่ดำเพื่อนำเมล็ดไปสกัดน้ำมันเป็นพลังงานทดแทนจึงมีมากขึ้น ปัจจุบันมีการปลูกสบู่ดำทั่วไป ตามพื้นที่ต่างๆ ของไทยและประเทศใกล้เคียง

        การปลูกสบู่ดำมีการขยายพื้นที่ปลูกมากขึ้น จึงมีความจำเป็นต้องศึกษาปัญหาต่างๆเกี่ยวกับการปลูก เช่น ปัญหาทางศัตรูพืช โดยเฉพาะโรคพืช มีการตรวจพบมากขึ้น แต่ยังไม่มีรายงานโรคของสบู่ดำทั้งในและต่างประเทศมากนัก

        ทำการสำรวจแปลงปลูกสบู่ดำในพื้นที่ ภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคอีสานของเกษตรกร และ ส่วนราชการ เก็บตัวอย่างพืชที่แสดงอาการของโรค นำไปตรวจหาสาเหตุในห้องปฏิบัติการที่ ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน โดยการตรวจสอบภายใต้กล้องจุลทรรศน์ และถ่ายภาพลักษณะอาการของโรคและเชื้อสาเหตุ ในกรณีที่เป็นเชื้อราสาเหตุ ทำการแยกเชื้อโรคในอาหารเลี้ยงเชื้อ เพื่อตรวจสอบความสม่ำเสมอของ การเข้าทำลาย ข้อมูลโรคสบู่ดำที่รวบรวมเพิ่มมากขึ้นจะได้รายงานในโอกาศต่อไป

ตรวจพบโรคที่ระบาดที่สำคัญ ดังนี้

    1. โรคใบจุด (เชื้อรา Cercospora sp.)

      

    2. โรคแอนแทรคโนส บนใบและผล (เชื้อรา Colletotricum gloeosporioides)

      

    3. โรคราแป้ง บนใบ ก้านใบและผล (เชื้อรา Oidium sp.)

      

    4. โรคกิ่งและลำต้นตาย จากแผลรอยตัด (เชื้อเห็ด Schizophyllum commune)

      

 

        มีโรคที่ใบและส่วนอื่นๆของลำต้นอีกหลายชนิดที่พบเชื้อราและชนิดที่ไม่พบแต่มีลักษณะอาการคล้ายเชื้อแบคทีเรีย และไวรัสที่ต้องมีการพิสูจน์อีกหลายชนิด

การป้องกันกำจัดเพื่อควบคุมโรคโรคสบู่ดำ

        โรคที่ได้รายงานในที่นี้มีสาเหตุจากเชื้อราทั้งหมด มีวิธีการป้องกันโดยจัดปลูกทรงพุ่มต้นไม่ให้แน่น การระบายอากาศที่ดี จะลดการเข้าทำลายของ เชื้อโรค จัดการดินปลูกทีดี ความชื้นในดินและในอากาศที่มากเกินไปอาจช่วยสนับสนุนการเกิดโรค หากมีโรคระบาดประจำควรป้องกันด้วยสารป้องกัน เชื้อรา เช่น copper oxychloride และ carbendazim หรือสารชีวภัณฑ์ชนิดอื่นๆ ควรทาแผลรอยตัดด้วยปูนแดง หรือสารที่ได้ระบุไว้ เพื่อป้องกัน เชื้อโรคเข้าทำลายทางแผลรอยตัด

คำขอบคุณ

        งานวิจัยนี้ได้รับการสนับสนุนจาก สถาบันวิจัยและพัฒนาแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และได้รับอนุญาตให้สำรวจแปลงปลูกสบู่ดำของเกษตรกร และหน่วยงานราชการต่างๆ

 

นิพนธ์ วิสารทานนท์
ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
โทร.0-2579-1026