ศาสตร์ด้านการศึกษา ทรงมีพระบรมราโชบายส่งเสริมและสนับสนุนการจัดการและการ บริหารการศึกษาทุกระดับทุกประเภท ทั้งการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน การศึกษาพิเศษ การศึกษาสงเคราะห์การศึกษานอกระบบ การศึกษาทางไกล การพัฒนาทรัพยากรบุคคล การพัฒนาวิชาการและวิจัย การพระราชทานทุนการศึกษาด้วยทรงเล็งเห็นว่าการศึกษาเป็นเครื่องมือที่ทำให้คนมีสติปัญญา มีความรู้ ความสามารถในการประกอบอาชีพช่วยเหลือตนเองและพัฒนาประเทศให้เจริญก้าวหน้าได้ โปรดเกล้าให้จัดตั้ง สถานีส่งคลื่นโทรทัศน์เพื่อการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมขึ้นที่โรงเรียนวังไกลกังวล โปรดเกล้าฯ ให้จัดสร้างโรงเรียนเพื่อลูกหลานในชนบทที่ห่างไกลทุรกันดารและเสี่ยงภัย แม้ในดินแดนผู้มีอุดมการณ์ที่แตกต่างทางการเมือง ทรงนำการศึกษาและการพัฒนามาใช้แทนการต่อสู้ด้วยวิธีการรุนแรง เป็นผลให้สถานการณ์ก่อ การร้ายลดลง ทรงริเริ่มให้สร้าง “ศาลารวมใจ” เพื่อใช้เป็นที่อ่านหนังสือของชาวชนบท ทรงจัดตั้ง “โครงการพระดาบส” สอนวิชาชีพให้แก่เด็กที่ขาดโอกาสทางการศึกษาเนื่องจากครอบครัวมีฐานะยากจน