การศึกษายาแอมมอกซี่ซิลลินไตรฮัยเดรท (PARACILLIN® SP)
การดูดซึมของยา และระยะปลอดยาในไก่กระทง
Absorption and disposition of amoxycillin trihydrate (PARACILLIN® SP)
in Broliers

ชัยณรงค์ สกุลแถว ¹, วีระพล จันทร์สวรรค์ ¹, พิบูล ไชยอนันต์ ¹, บัณฑิต มังกิจ ¹, ศิธัชภรณ์ ข่ายทอง¹,
ณรงค์ อาบกิ่ง¹, อำนาจ พัวพลเทพ², นภสร เผ่าชูศักดิ์², นฤมล กลางแก้ว², มาลินี ลิ้มโภคา²
Chainarong Sakulthaew¹, Weerapol Jansawan¹, Pibul Chai-Anan¹, Bandid Mangkit¹,
Sitatchbhorn Khaithong¹, Narong Abking¹, Amnart Poapolathep², Napasorn Phaochoosak²,
Narumol Klangkaew², Malinee Limpoka²

      การศึกษายาแอมมอกซี่ซิลลินไตรฮัยเดรท(PARACILLIN® SP)ในไก่โดยฉีดยาเข้าหลอดเลือด ป้อนยาให้กิน และผสมยาในน้ำในขนาด 10 และ 20 mg kg-1 bw. พบว่ายามีการขับถ่ายออกจากร่างกายอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในช่วงครึ่งชั่วโมงแรกหลังให้ยาไม่ว่าจะให้ยาโดยวิธีใด การขับถ่ายของยาอธิบายได้โดย Two compartment open model ค่าครึ่งชีวิต (T1/2ß) เท่ากับ 4.83 และ 10.15 ชั่วโมง โดยการฉีดยาเข้าหลอดเลือด และ 1.13 และ 1.16 โดยป้อนยาให้กินในขนาด 10 และ 20 mgkg-1bw. ตามลำดับ

      ถ้าป้อนยาให้กินยาจะมีการดูดซึมอย่างรวดเร็วและสมบูรณ์ ยามีการดูดซึม 100% และ 70.3% และตรวจพบระดับของยาสูงสุดในเลือดภายในครึ่งชั่วโมง เท่ากับ 1.1 และ 1.5 ugml-1 หลังจากป้อนยาให้กินในขนาด 10 และ 20 mgkg-1 bw. ตามลำดับ ตรวจไม่พบยาโดยวิธีทางจุลชีววิทยาภายใน 12 ชั่วโมงหลังจากให้กินยา (LOQ เท่ากับ 0.025 ugml-1) ซึ่งสอดคล้องกับผลการทดลองชุดที่ให้ไก่กินน้ำผสมยาทั้ง 2 ขนาด กล่าวคือตรวจ ไม่พบยาในเลือดก่อนให้กินน้ำผสมยาในตอนเช้าของวันต่อไป ตลอดระยะเวลา 5 วันที่ทำการทดลอง ระดับของยาในเลือดคงอยู่สูงกว่าระดับ MIC

      สำหรับเชื้อแบคทีเรียที่มีความไวต่อยา (0.01-0.5 ug ml-1) เป็นเวลา 4 ชั่วโมงหลังจากให้กินยา เนื่องจากระดับของยา และการขับถ่ายไม่มีความแตกต่างมากนัก หลังจากให้ยาขนาด 10 และ 20 mgkg-1 bw.

      ดังนั้นอาจสรุปได้ว่าขนาดของยาแอมมอกซี่ซิลลินที่ควรแนะนำให้ใช้ในไก่โดยทั่วไปคือ 10 mg kg-1 bw. และควรให้ยาอย่างน้อย 2 ครั้งต่อวัน เพื่อรักษาระดับของยาในเลือดให้อยู่ในระดับสูงกว่าค่า MIC อย่างไรก็ตามถึงแม้ว่าระดับของยาแอมมอกซี่ซิลลินจะอยู่ต่ำกว่าค่า MRL คือ 0.05 ug ml-1 ภายใน 2-4 ชั่วโมงแต่เนื่องจากยังคงตรวจพบยาในเลือดในระดับที่ต่ำกว่าค่า MRL ซึ่งตรวจโดยวิธี Microbial receptor assay หลังจากป้อนยาให้กินทั้ง 2 ขนาด ดังนั้นระยะหยุดยาที่ควรแนะนำสำหรับยาแอมมอกซี่ซิลลินไตรฮัยเดรทในไก่จึงเท่ากับ 24 ชั่วโมง