Wireless Online Voting System
ระบบเลือกตั้งออนไลน์แบบไร้สาย

มงคล รักษาพัชรวงศ์
ภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้า คณะวิศวกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

      การเลือกตั้งต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นในระดับชาติ หรือระดับท้องถิ่นเป็นรากฐานที่สำคัญของการปกครองระบอบประชาธิปไตยที่ส่งเสริมให้ประชาชนได้มีสิทธิ มีเสียง ในการเลือกตัวแทนของประชาชนเข้าไปแก้ปัญหาและพัฒนาความเป็นอยู่ต่างๆ ให้มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ซึ่งการเลือกตั้งในปัจจุบันมักจะเกิดปัญหาความแม่นยำในการการนับคะแนน ความไม่สะดวกในการขนส่ง การเกิดบัตรเสียอันเกิดจากการกากบาทที่ไม่ถูกต้อง และในที่สุดก่อให้เกิดความเบื่อหน่ายในการใช้สิทธิในการเลือกตั้งขึ้นอีกด้วย

       จึงจำเป็นต้องมีการพัฒนาระบบเลือกตั้งให้มีความสะดวก โปร่งใส ตรวจสอบได้ มีความแม่นยำในการนับคะแนน ลดจำนวนบัตรเสียให้น้อยที่สุด และสามารถทราบผลคะแนนได้อย่างรวดเร็ว สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นปัจจัยบวกที่ทำให้ประชาชนมีความตื่นตัวในการใช้สิทธิในการเลือกตั้ง เป็นการพัฒนาระบบการเมือง และระบอบประชาธิปไตยในระยะยาว ทางเลือกหนึ่งที่จะนำไปสู่การพัฒนาข้างต้นได้ นั้นคือการนำเทคโนโลยีทางด้านสารสนเทศ กับการใช้ซอฟต์แวร์ระบบจัดการที่มีประสิทธิภาพร่วมกับระบบสื่อสารแบบไร้สายที่ปลอดภัยและรวดเร็วเข้ามาใช้ด้วยกัน จนกลายเป็นระบบ การเลือกตั้งออนไลน์แบบไร้สาย (Wireless Online Voting System) ระบบจะประกอบด้วยหน่วยลงคะแนน (Client) และหน่วยนับคะแนน (Server)

       หน่วยลงคะแนน จะประกอบไปด้วยระบบคอมพิวเตอร์แบบฝังตัว เพื่อทำงานเกี่ยวกับการประมวลผลโดยทำงานควบคู่กับซอฟต์แวร์ส่วนควบคุมหน่วยลงคะแนน ส่วนแสดงผลและรับข้อมูล ซึ่งจะเป็น LCD แบบสัมผัส อุปกรณ์รับส่งข้อมูลแบบไร้สายผ่านเครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่อาทิเช่น ระบบ GSM/GPRS และอุปกรณ์อ่านบัตรประชาชนอิเล็กทรอนิกส์และอุปกรณ์อ่านลายนิ้วมือ เพื่อยืนยันตัวบุคคล (Authentication) นอกจากนี้ภายหลังการลงคะแนนเครื่องจะทำการพิมพ์กระดาษลงคะแนนเพื่อยืนยันผลการเลือกให้ผู้ใช้ทราบและสามารถนำไปตรวจสอบตอนหลังได้

       หน่วยนับคะแนน จะประกอบด้วย ระบบคอมพิวเตอร์ เพื่อทำงานเกี่ยวกับการประมวลผลข้อมูลและควบคุมการสื่อสารโดยทำงานร่วมกับซอฟต์แวร์ส่วนควบคุมหน่วยนับคะแนน อุปกรณ์แสดงผล และรับข้อมูลทั่วไป และอุปกรณ์รับส่งข้อมูลแบบไร้สายผ่านเครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่

      โดยการทำงานของระบบเลือกตั้งนี้ เครื่องลูกจะต้องได้รับการใส่รหัสเปิดจากคณะกรรมการการเลือกตั้งแล้วจะทำงานโดยอัตโนมัติพร้อมกันเมื่อถึงเวลาเปิดหีบและยังสามารถทำงานได้เมื่อไฟฟ้า ดับเนื่องจากภายในตัวเครื่องมีแบตเตอรี่ขนาดเล็กซึ่งมีพลังงานเพียงพอในทำงานตลอดจนจบการเลือกตั้ง

      หลักการลงคะแนนเพียงใช้บัตรประชาชนอิเลคทรอนิคส์ (Smart Card) บวกกับลายนิ้วมือ (Fingerprint)เพื่อตรวจสอบการใช้สิทธิ์และร้องขอการลงคะแนนจากส่วนกลาง ทำให้สามารถป้องกันโกงโดยการใช้ตัวปลอมบัตรปลอมได้ โดยเครื่องจะพิมพ์กระดาษลงคะแนนเพื่อยืนยันคะแนนที่เลือกให้ผู้ใช้ทราบ

       การนับคะแนนจะกระทำโดยต่อเนื่องไปที่ส่วนการแต่จะไม่เปิดเผยจำนวนคะแนนจนกว่าจะหมดเวลาการเลือกตั้ง รวมถึงสามารถนำกระดาษ บันทึกผลคะแนนมาตรวจสอบนับ ทำให้แน่ใจได้ว่าจะไม่มีการโกงเกิดขึ้นในส่วนของการดักส่งคะแนนไม่เป็นปัญหาเนื่องจาก ใช้การเข้ารหัสถึง 128 บิตทำให้ผู้ที่ต้องการถอดรหัสไม่สามารถถอดได้ทันก่อนประกาศผลเลือกตั้ง หากเกิดกรณีระบบโทรศัพท์ขัดข้องยังสามารถใช้การนับคะแนนโดยตรงจากกระดาษนับคะแนนจากตัวเครื่องได้อีกด้วย

       ส่วนการพัฒนาในอนาคตจะเป็นระบบการรองรับผู้ใช้สิทธ์ที่ทุพพลภาพโดยประยุกต์ให้เข้ากับคนตาบอด และอีกส่วนหนึ่งก็คือการพัฒนาให้สามารถใช้งานร่วมกับบัตรประชาชนอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งในปัจจุบันได้ใช้การตรวจสอบรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งจากบัญชีแทนการตรวจสอบด้วยบัตร เนื่องจากยังไม่ได้แพร่หลายครอบคลุมทุกจังหวัดนั้นเอง

       จากข้อได้เปรียบของระบบเลือกตั้งออนไลน์ที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่าในอนาคตระบบเลือกตั้งออนไลน์จะมาแทนที่ระบบเลือกตั้งแบบเดิมอย่างแน่นอน จะเห็น ได้ว่าประเทศต่างๆ ก็ได้มีการใช้ระบบนี้กันอย่างแพร่หลายไม่ว่าจะเป็น อเมริกา อังกฤษ เวเนซูเอล่า ฮังการี และอินเดีย เป็นต้น โดยมีแนวคิดว่าไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน ก็ตามในประเทศก็จะสามารถลงคะแนนเลือกตั้งได้ ทำให้ลดภาระสำหรับคนที่ทำงานต่างพื้นที่ ที่ไม่ต้องสูญเสีญรายได้ และเวลาในการทำงานด้วย

       สิ่งที่สำคัญที่สุดระบบนี้เป็นระบบที่คิดค้นและพัฒนาโดยคนไทย มีการจดสิทธิบัตร

และมีศักยภาพที่จะนำไปใช้ในต่างประเทศ ซึ่งเป็นการนำรายได้เข้าสู่ประเทศ นอกจากนี้ยังเปลี่ยนบทบาทจาก “ผู้ใช้เทคโนโลยี” มาเป็น “ผู้พัฒนาเทคโนโลยี” เป็นการยกระดับประเทศไทยทางด้านการวิจัยและพัฒนาในเชิงวิศวกรรมให้สูงขึ้นอีกด้วย

คำถามและคำชี้แจง

Q1: อาจมีการโกงคะแนนด้วยการรอกดอีกครั้งหนึ่ง

      A: เมื่อลงคะแนนเสร็จแล้วไฟสัญญาณบนคูหานั้นๆ ก็จะขึ้นเพื่อให้เจ้าหน้าที่รู้ว่าได้ทำการลงคะแนนเสร็จแล้ว ถ้ายังไม่ออกจากคูหาในเวลาที่กำหนดก็จะเข้าไปจับกุมในข้อหาโกงการเลือกตั้งทันที

Q2: จะรู้ได้อย่างไรว่าคะแนนที่ลงไปจะไม่ถูกโกงเป็นคะแนนของคนอื่นที่ไม่ได้เลือก

      A: ในส่วนนี้สามารถตรวจสอบได้ทันที เนื่องจากมีการทำสำเนาการลงคะแนนในแต่ละเครื่องเพื่อนำไปตรวจสอบกับคะแนนที่ส่งไปที่เครื่อ

งนับคะแนน ในกรณีที่มีปัญหาเกิดขึ้น อีกทั้งทางผู้พัฒนาก็ได้มีการพิมพ์คะแนนลงไปในกระดาษให้ผู้ลงคะแนนตรวจสอบและจะเก็บไว้ในตัว เครื่อง ซึ่งบุคคลภายนอกก็ไม่สามารถเอาออกมาได้ จะมีการนำกระดาษมาตรวจสอบกันในกรณีที่ต้องการยืนยันความถูกต้องกันเป็นคราวๆ ไป