บอลลูนเพื่อการสื่อสาร 1
Balloon for Communation 1
 
ปองวิทย์ ศิริโพธิ์
ภาควิชาวิศวกรรมการบินและอวกาศ คณะวิศวกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

โทร. 0-2942-8555

         เรือเหาะ หรือ Airship เป็นอากาศยานที่มีประสิทธิภาพและความสามารถในหลาย ๆ ด้านไม่ว่าจะเป็นการขนส่ง การประชาสัมพันธ์ การโฆษณา การสำรวจ การเฝ้าสังเกตการณ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านการทหาร จะสามารถประยุกต์และได้รับประโยชน์อย่างสูง

         ในด้านการทหาร ปัจจุบันการส่งข่าวหรือข้อความจากจุดหนึ่งไปอีกจุดหนึ่ง จะต้องใช้คลื่นความถี่ส่งไปยังสัญญาณปลายทางที่มีความแรงของสัญญาณสูง พอที่จะสามารถชนะสัญญาณรบกวนอื่นๆได้ โดยเฉพาะการติดต่อของหน่วยทหารลาดตะเวนในป่า การสื่อสารจะไปได้ไม่ไกล ทั้งนี้เพราะ ต้นไม้และใบไม้ในป่าจะดูดกลืนคลื่นวิทยุไว้เป็นส่วนมาก และเกิดการลงทุนสูงหากต้องวางสายตามป่าหรือข้ามทะเล

         จากการวิจัยพบว่า การส่งสัญญาณให้อยู่ในที่สูงจะช่วยลดโอกาสการโดนสิ่งกีดขวางและผลของ
การหักเหของคลื่นได้ ยิ่งถ้าส่งสัญญาณสูงมากเท่าใดก็จะช่วยเพิ่มกำลังการส่งสัญญาณเพิ่มขึ้น ดังนั้นภาควิชาวิศวกรรมการบินและอวกาศ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เล็งเห็นถึงความสำคัญ ในด้านการสื่อสาร จึงเกิดโครงการวิจัยเรือเหาะเพื่อการสื่อสาร 1(ปัจจุบันเป็นบอลลูนเพื่อการสื่อสาร1) ขึ้นโดยได้รับการ
สนับสนุนจาก สำนักงานคณะกรรวมการวิจัยแห่งชาติ

         ปัจจุบันงานวิจัยดังกล่าวได้พัฒนาและนำมาประยุกต์ใช้ในภารกิจด้านการสื่อสาร ทำหน้าที่เป็นสายอากาศ เพื่อขยายพื้นที่ในการแผ่กระจายสัญญาณวิทยุและสัญญาณอื่น ๆ ในมุมสูงอีกทั้งการดัดแปลงประยุกต์เพื่อติดตั้งอุปกรณ์การสื่อสารเข้ากับตัวยานโดยใช้วัตถุดิบภายในประเทศได้เป็นผลสำเร็จซึ่งเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการใช้พัฒนาระบบการสื่อสารในอนาคตต่อไป

ขนาดของบอลลูน

  • มีความสูง 18.7 เมตร
  • ความกว้าง 4.45 เมตร
  • ความจุแก๊สฮีเลียม 133.39 ลูกบาศก์เมตร หรือ 20 ถัง
  • พื้นที่ผิว 170.88 ตารางเมตร


วัสดุที่ใช้ทำบอลลูน

  • ถุงภายใน แบบ LDPE (Low Density Polyethylene) หนา 0.06 มิลลิเมตร
  • ถุงภายนอก ขนาดผ้ายาว 267 หลา หรือ 244 เมตร ซึ่งเป็นผ้าขนาด 210 เส้นใหญ่ต่อความยาว 1 หลา

ขนาดบูม (Boom)

  • เส้นผ่าศูนย์กลาง 1 เมตร
  • ความสูง 33 เซนติเมตร
  • รัศมี 50 เซนติเมตร
  • เส้นรอบวง 3.14 เมตร

การยกตัวของบอลลูน

  • การยกตัว 141.2 กิโลกรัม(หรือ 1383.76 N) ที่ความสูงระดับน้ำทะเลและจะมีแรงยกตัวลดลงเป็น 111.9 กิโลกรัม (หรือ 1096.62 N) ที่ความสูง 2000 เมตร

อุปกรณ์ที่นำขึ้นไปกับตัวยาน
         ในด้านการส่งสัญญาณจะใช้คลื่นวิทยุที่มีความถี่สูงมาก (VHF หรือ very hight frequency)

ย่านความถี่ FM 140 - 170 MHz ติดกับตัวยาน ดังนี้

แบบ Transmitter

  • ย่านความถี่ FM 140 - 170 MHz
  • ขนาด 35x18x12 เซนติเมตร
  • เสาอากาศ 1.5 เมตร
  • น้ำหนักรวม 5.2 กิโลกรัม
  • แบตเตอรี่ 12v. 15-20 Amp

แบบ RT-730

  • ย่านความถี่ FM 30-79 MHz
  • ขนาด 75x34x25 เซนติเมตร
  • เสาอากาศ 1.29 เมตร ใช้งานพร้อมกัน 2 ตัว
  • น้ำหนักรวม 17.6 กิโลกรัม ใช้แบตเตอรี่ในตัว

ศักยภาพไร้ขีดจำกัด
          ตลอดเวลาที่เรือเหาะสื่อสารได้ถูกใช้ปฏิบัติการในหลายภา

         รกิจเพื่อรับใช้สังคมในด้านการถ่ายภาพมุมสูง การสำรวจพื้นที่ การถ่ายทอดสดแพร่ภาพไปทั่วประเทศและทั่วโลก ซึ่งภาพที่ได้มีประสิทธิภาพ คมชัดและสวยงาม

ภารกิจครั้งที่ 1 ศูนย์ฝึกยุทธวิธีกองทัพบก อ.ม่วงค่อม จ.ลพบุรี วันที่ 15-20 ธันวาคม โดยปฏิบัติภารกิจร่วมกับ กรมการทหารสื่อสารที่ 102 ซึ่งสามารถวัดรัศมีได้ 60 กิโลเมตร
ภารกิจครั้งที่ 2 งานวันปีใหม่ ณ สนามศุภชลาศัย
วันที่ 31 ธันวาคม 2545 - 1 มกราคม 2546 ภารกิจติดตั้งกล้องโทรทัศน์ถ่ายทอดสด ร่วมกับองค์การสื่อสารมวลชนแห่งประเทศ
ภารกิจครั้งที่ 3 การแข่งขันเจตสกีชิงแชมป์ประเทศไทย จ.กาญจนบุรี วันที่ 10-11 พฤษภาคม 2546 ภารกิจติดตั้งกล้องโทรทัศน์ถ่ายทอดสด ร่วมกับ UBC และสมาคมเจตสกีแห่งประเทศไทย
ภารกิจครั้งที่ 4 พิธีเปิดอุทยานวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทย ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ
จ.ปทุมธานี วันที่ 16-18 มิถุนายน 2546