ในปัจจุบันปัญหาการตกค้างสารปฏิชีวนะตกค้างในผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์
เช่น เนื้อ นม ไข่ เนื่องจากมีการนำสารปฏิชีวนะมาใช้เพื่อป้องกันและรักษาโรคในสัตว์
หรือนำมาผสมในอาหาร เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการเจริญเติบโตของสัตว์ เนื่องจากการตกค้างของยาปฏิชีวนะมีผลต่อสุขภาพของผู้บริโภคโดยตรง
เช่น ทำให้เกิดการแพ้ยา(Allergy) ผลต่อกระดูก การรับฟัง ทำให้จุลินทรีย์เกิดการดื้อยา
ทำให้เกิดการผิดปกติต่อลูกในครรภ์หรือเกิดมะเร็ง และเป็นปัญหาที่สำคัญยิ่งของประเทศโดยเฉพาะการส่งออกเนื้อไก่และกุ้งซึ่งนำรายได้เข้าประเทศปีละหลายแสนล้านบาท
ผู้ดำเนินการวิจัยได้คิดค้นชุดทดสอบ
VET.KU.2000 เป็นตัวทดสอบหาสารปฏิชีวนะตกค้างในผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์
ปัจจุบันได้ทดสอบหาสารปฏิชีวนะตกค้างในน้ำนม ซึ่งได้ทดลองกับสารปฏิชีวนะไปแล้ว
16 ชนิด ซึ่งชุดทดสอบให้ผลดีมีคุณภาพ และราคาถูก และสามารถพัฒนามาใช้ในการตรวจหาสารปฏิชีวนะตกค้างในผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ได้
ช่วยลดการนำเข้าชุดทดสอบจากต่างประเทศที่ใช้กันอยู่ เช่น Delvotest-P
, CHARM AIM-96, CHARM II
การปรับใช้ประโยชน์
- . เกษตรกรสามารถใช้ชุดทดสอบตรวจสอบหาสารปฏิชีวนะตกค้างในน้ำนมดิบในฟาร์มได้
ก่อนส่งโรงนม และโรงงานที่รับซื้อน้ำนมดิบจากเกษตรกร สามารถนำมาใช้ชุดทดสอบเป็นมาตรฐานวิธีการตรวจหาสารปฏิชีวนะตกค้างในน้ำนมดิบได้
เพื่อป้องกันไม่ให้น้ำนมดิบที่มีสารปฏิชีวนะตกค้างถูกรวมกับน้ำนมดิบที่ไม่มียาปฏิชีวนะตกค้าง
เนื่องจากชุดทดสอบที่ผลิตขึ้นนี้มีความสะดวก รวดเร็ว และราคาถูก
- โรงฆ่าสัตว์สามารถใช้ชุดทดสอบตรวจสอบการตกค้างของสารปฏิชีวนะในเนื้อสัตว์
หรือผลิตภัณฑ์ต่างๆ ก่อนที่จะส่งออกไปจำหน่ายในประเทศและต่างประเทศ
- นักวิจัยและห้องปฏิบัติการตรวจหาสารปฏิชีวนะตกค้าง
สามารถนำชุดทดสอบไปใช้เป็นวิธีตรวจสอบเบื้องต้น เพื่อลดปริมาณตัวอย่างที่จะตรวจสอบได้
ทำให้สามารถประหยัดงบประมาณของประเทศได้

หลักการ :
จะใช้เชื้อแบคทีเรีย Bacillus stearothermophilus มาเป็นตัวทดสอบ
โดยจะผลิตเชื้อแบคทีเรียความเข้มข้น 108 CFU/ml ในอาหารเลี้ยงเชื้อเหลวชนิดพิเศษ
และใส่ตัวสีบ่งบอกสภาพความเป็นกรด-ด่าง ชุดทดสอบปกติจะมีสีม่วง(pH=6.8)
หากเกิดสภาพความเป็นกรดในชุดทดสอบจะเปลี่ยนเป็นสีเหลือง(pH = 4) เวลาจะทดสอบให้หยดตัวอย่างลงในชุดทดสอบ
0.1 มิลลิลิตร และบ่มเชื้อนาน 5 ชั่วโมง
- ถ้าไม่มีสารปฏิชีวนะตกค้างอยู่
เชื้อแบคทีเรียในชุดทดสอบจะเจริญและใช้อาหารเลี้ยงเชื้อในชุดทดสอบ
ทำให้สภาพความเป็นกรดเพิ่มขึ้น สีของชุดทดสอบก็จะเปลี่ยนจากสีม่วงเป็นสีเหลือง
ให้ผลการอ่านยาปฏิชีวนะตกค้างเป็น ผลลบ
- ถ้ามีสารปฏิชีวนะตกค้างอยู่
ยาปฏิชีวนะจะไปยับยั้งการเจริญของแบคทีเรียในชุดทดสอบ อาหารเลี้ยงเชื้อในชุดทดสอบไม่ถูกใช้ไป
ทำให้สภาพความเป็นกรด-ด่างไม่เปลี่ยนแปลง สีของชุดทดสอบยังคงสีเดิม(สีม่วง)ให้ผลการอ่านยาปฏิชีวนะตกค้างเป็น
ผลบวก

|