|
ปัจจัยสำคัญในการปลูกสตรอเบอรีให้ได้ผลผลิตสูงและมีคุณภาพดี
ก็คือ การปลูกโดยใช้ต้นไหลที่มีความแข็งแรง ปราศจากโรคต่างๆโดยเฉพาะโรคไวรัส
และมีขนาดที่พอเหมาะ ต้นสตรอเบอรีจะให้ไหลในช่วงสภาพวันยาวและอุณหภูมิสูง
โดยความยาวของวัน 16 ชั่วโมงและอุณหภูมิที่ 24 ๐C นับว่าเป็นสภาพที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการเจริญเติบโตของไหล
ปัจจุบันการขยายต้นไหลที่ปลอดโรคของสตรอเบอรีโดยวิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อได้พิสูจน์แล้วว่าเป็นวิธีที่ยอมรับกันโดยทั่วไปและสามารถใช้เป็นการค้าได้
การขยายเพื่อเพิ่มจำนวนต้นสตรอเบอรีโดยวิธีเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อนั้น
จำเป็นต้องอาศัยองค์ประกอบต่างๆได้แก่วิธีการทำให้ต้นปลอดโรค เกษตรกรผู้ที่จะขยายต้นพันธุ์
เกษตรกรผู้ปลูกเพื่อให้ได้ผลผลิต และนักวิชาการที่มีประสบการณ์
ต้นพันธุ์ป่าที่ใช้ทดสอบโรคไวรัส
ข้อสังเกตของการขยายพันธุ์ด้วยวิธีนี้ก็คือ
- ต้นแม่พันธุ์ต้องถูกดูแลให้อยู่ในสภาพที่ปลอดโรค
- ต้นพันธุ์ต้องถูกขยายอย่างรวดเร็วเพื่อให้ได้จำนวนต้นไหลมากขึ้นภายในโรงเรือนที่ป้องกันแมลงและปลอดโรค
- ทำการขยายต้นไหลที่ได้ต่อมาให้เพิ่มขึ้นโดยขยายแบบให้ไหลออกตามวิธีปกติ
- อาจมีการชักนำให้เกิดสตรอเบอรีสายพันธุ์ใหม่ขึ้นโดยต้นจากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
- สายพันธุ์สตรอเบอรีที่ไม่สามารถผลิตไหลให้เพียงพอในทางการค้าก็อาจถูกชักนำให้เพิ่มปริมาณต้นมากขึ้น
ขั้นตอนการขยายต้นสตรอเบอรี่แบบเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อมีดังนี้
- ตัดเนื้อเยื่อเจริญที่ปลายไหลความยาว
0.5 มิลลิเมตรหรือน้อยกว่า นำไปเลี้ยงในสูตรอาหารวุ้นสำหรับสตรอเบอรี
ถ้าหากใช้เนื้อเยื่อเจริญที่มีความยาวหรือขนาดใหญ่กว่านี้จะทำให้มีเปอร์เซนต์การที่ติดเชื้อไวรัสสูงขึ้น
- ประมาณอีก 60 วันเนื้อเยื่อเจริญก็ปรากฏเป็นกลุ่มของเนื้อเยื่อ
(Callus) ทำการแบ่งและย้ายลงในอาหารวุ้นใหม่ (สูตรแตกกอ) และขวดที่ใหญ่ขึ้น
- ประมาณอีก 40-50 วันจะเห็นเป็นส่วนลำต้นที่มีก้านใบและใบเล็กๆเป็นจำนวนมาก
ให้แบ่งแยกออกเป็นต้นๆ ย้ายลงในขวดที่ใหญ่ขึ้นอีกในอาหารวุ้นใหม่
(สูตรเร่งให้เกิดราก) ควรจัดให้มีระยะห่างพอสมควรเพื่อให้ต้นเจริญเติบโตได้ดี
(อาจทำการแบ่งต้นจากระยะนี้ไปเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเพื่อเพิ่มจำนวนต่อไปตามข้อ
2 ก็ได้
- ประมาณอีก 20 วันนำต้นออกจากขวดล้างให้สะอาดปราศจากวุ้น
และย้ายลงปลูกในกระบะชำซึ่งใช้ Vermiculite ใหม่ๆเป็นวัสดุปลูก ครอบด้วยโครงพลาสติกเพื่อให้มีความชื้น
80-100% อุณหภูมิคงที่ 22-25 ๐C และพรางแสงให้ตลอดช่วงภายในโรงเรือนกันแมลง
- ประมาณอีก 30 วันย้ายต้นเนื้อเยื่อเหล่านี้ลงในกระถางเล็กที่ใส่ดินผสมวัสดุปลูกผ่านการอบฆ่าเชื้อแล้ว
และดูแลภายในโรงเรือนกันแมลง
ต้นแม่พันธุ์แจกเกษตรกร
เมื่อต้นแม่พันธุ์เหล่านี้
(Foundation stock plant ) เจริญเติบโตได้ขนาดพอเหมาะและมีความแข็งแรงแล้ว
ก็สามารถทำการขยายไหลแบบวิธีปกติ(หลังจากผ่านกระบวนการทดสอบโรคไวรัส)ในกระบะที่อบดินภายในโรงเรือนกันแมลง
เพื่อให้ได้ต้นไหลรุ่นที่หนึ่ง และนำต้นไหลที่ได้ไปขยายพันธุ์ในแปลงภายนอกโรงเรือนต่อไปอีกสองรุ่น
ต้นไหล (Certified plant) ที่ได้หลังจากนี้ เกษตรกรก็สามารถนำไปใช้เป็นต้นแม่พันธุ์เพื่อขยายเป็นต้นสำหรับปลูกเก็บเกี่ยวผลผลิต
ต้นที่ขยายจากต้นแม่พันธุ์ปลอดโรค
|
