ถั่วเขียว : ถั่วเขียวสายพันธุ์ KUML 4
แหล่งที่มาและประวัติ
ถั่วเขียวสายพันธุ์ปรับปรุงใหม่ KUML4 เป็นสายพันธุ์ที่คัดเลือกมาจากลูกผสมระหว่างสายพันธุ์ VC 4152C กับ VC 1560A ซึ่งเป็นสายพันธุ์พ่อแม่ที่คัดเลือกมาจากสายพันธุ์ถั่วเขียวของ Asian Regional Center ศูนย์วิจัยและพัฒนาพืชผักเอเชีย (AVRDC) โดยคัดเลือกจากประชากรชั่วที่ 2 ต้นที่ 12 แล้วปลูกแบบต้นต่อแถว และคัดเลือกต้นที่ 3 ของแถว นำไปปลูกแบบต้นต่อแถวในชั่วต่อมาคัดเลือกต้นที่ 4 ไว้แล้วนำไปปลูกแบบเมล็ดต่อแถวอีกครั้ง และพบว่า ไม่กระจายตัว จึงเก็บเมล็ดรวม และนำไปทดสอบผลผลิต
ขั้นตอนการปรับปรุงพันธุ์ |
ชั่วรุ่น |
ระยะเวลาการดำเนินการ |
พ่อ-แม่ VC4152Cx VC1560A |
F1 |
พ.ศ. 2549 |
ปลูกต้นต่อแถว 1 2 3 ….12…..100 |
F2 |
พ.ศ. 2549 |
ปลูกแบบต้นต่อแถว คัดเลือกต้นที่ 3 ในชั่วที่ 3 และต้นที่ 4 ในชั่วที่ 4 |
F3-F4 |
พ.ศ. 2550 |
เก็บเมล็ดรวม |
F5 |
พ.ศ. 2550 |
ทดสอบผลผลิต |
Breeding line |
พ.ศ. 2551 |
จุดประสงค์การปรับปรุงพันธุ์
เพื่อเพิ่มผลผลิตและขนาดเมล็ดให้โตขึ้น โดยคัดเลือกสายพันธุ์ที่ให้ผลผลิตสูงกว่า 300 กิโลกรัมต่อไร่ และมีขนาดเมล็ดใหญ่ โดยวัดจากน้ำหนัก 1000 เมล็ด มากกว่า 75 กรัม ขึ้นไป และมีความต้านทานต่อโรคราแป้งและใบจุดสูงกว่าพันธุ์กำแพงแสน 1 และกำแพงแสน 2
คณะผู้ปรับปรุงพันธุ์
นายวรวิทย์ โสรัจจาภินันท์ น.ส.ธาริการ์ ยีมรัมย์ และศ.ดร.พีระศักดิ์ ศรีนิเวศน์
ลักษณะประจำพันธุ์ทางพฤกษศาสตร์
ราก : ถั่วเขียวเป็นพืชที่มีระบบรากเป็นแบบรากแก้ว (tap root system) เจริญลึกลงไปในดิน และมีรากแขนง (lateral root) แตกออกมาจากรากแก้ว บริเวณรากของถั่วเขียวพบปมซึ่งเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Rizobium spp. ซึ่งช่วยในการตรึงไนโตรเจน
ลำต้น : ลำต้นสีเขียว การแตกกิ่งก้านเป็นกลุ่ม มีความสูงของทรงพุ่มที่ระยะสุกแก่ประมาณ 70-75เซนติเมตร
ใบ : ใบมีขนาดใหญ่ สีเขียวเป็นใบประกอบสามใบย่อย (trifoliate leaves) ใบหนึ่งประกอบด้วยใบย่อย (leaflet) จำนวน 3 ใบ ก้านใบ (petiole) มีสีเขียวที่ฐานมีหูใบ (stipule) 2 อัน
ดอก/ช่อดอก : มีดอกเป็นช่อ (inflorescence) แบบ condense raceme ดอกเกิดขึ้นบริเวณมุมใบที่อยู่ตอนบนของลำต้นและที่ปลายยอดของลำต้นและกิ่งก้าน ช่อดอกมีก้านดอก (peduncle) ยาว มีดอกเป็นกลุ่มช่อหนึ่งประมาณ 10-15 ดอก
ฝัก และเมล็ด : ฝักมีลักษณะกลมยาว ติดฝักเป็นช่อ ส่วนปลายของฝักโค้งเล็กน้อยฝักแก่สีน้ำตาลดำ เมล็ดมีสีเขียวเข้ม มีน้ำหนัก 1000 เมล็ดประมาณ 75 กรัม
ลักษณะอื่นๆ : ต้านทานโรคราแป้งและใบจุดได้ดี มีใบสีเขียวลำต้นตั้งตรงแข็งแรง โคนต้นใหญ่ไม่หักล้ม ช่อดอกดก ฝักใหญ่ชูเหนือทรงพุ่ม อายุสุกแก่สั้น ประมาณ 65 วัน