มหัศจรรย์พันธุ์ข้าวไทย คุณค่าก้าวไกลจากวิถีไทยสู่วิถีโลก (3) ข้าวสินเหล็ก : ข้าวธาตุเหล็กสูง ดัชนีน้ำตาลต่ำ
ข้าวสินเหล็ก เป็นข้าวเจ้าสีขาว มีกลิ่นหอม มีคุณสมบัติเด่นที่มีธาตุเหล็กสูง และเป็นข้าวหอมดัชนีน้ำตาลต่ำ
ข้าวสินเหล็กเป็นข้าวไทยที่ถูกพัฒนาพันธุ์ขึ้นมาใหม่ เป็นผลงานวิจัยและพัฒนาการปรับปรุงพันธุ์ข้า นำทีมโดย รศ.ดร.อภิชาติ วรรณวิจิตร ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์ข้าว มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน จ.นครปฐม
ข้าวสินเหล็ก ได้จากการผสมข้ามพันธุ์ระหว่างข้าวเจ้าหอมนิล(พันธุ์พ่อ) ของศูนย์วิทยาศาสตร์ข้าว มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กับ ข้าวขาวดอกมะลิ 105(พันธุ์แม่) ซึ่งเป็นพันธุ์ข้าวของสถาบันวิจัยข้าว กรมวิชาการเกษตร ได้ข้าวลูกผสมลักษณะเป็นข้าวเจ้าสีขาวที่มีกลิ่นหอม รูปร่างเมล็ดเรียวยาว ไม่ไวต่อช่วงแสง ปลูกได้ตลอดทั้งปี มีความต้านทานต่อโรคไหม้เป็นข้าวหอมนุ่มที่มีมีธาตุเหล็กสูง ดัชนีน้ำตาล ต่ำ-ปานกลาง เมื่อนำมาทดลองบริโภคในกลุ่มผู้ป่วยเบาหวาน พบว่าการบริโภคข้าวกล้องสินเหล็ก ช่วยลดปัญหาเบาหวานได้ ทำให้สภาวะดื้อต่อ อินซูลินลดลงและการทำงานของตับอ่อนดีขึ้น รวมทั้งทำให้ค่าเฉลี่ยของไตรกลีเซอไรด์ลดลง มีใยอาหารมากกว่าข้าวขัดสีแล้ว มีวิตามินบี1 และเป็นข้าวที่มีปริมาณธาตุเหล็กในเมล็ดสูง ข้าวพันธุ์นี้ได้ผ่านการประเมินคุณสมบัติความเป็นประโยชน์ของธาตุเหล็ก ทั้งในระดับห้องปฏิบัติการและในมนุษย์ โดยพบว่าการส่งเสริมการบริโภคข้าวสินเหล็กในเด็กนักเรียนที่มีภาวะพร่องธาตุเหล็ก ทำให้ระดับฮีโมลโกลบินมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น
ลักษณะประจำพันธุ์
ความสูง 148 ซม.
อายุเก็บเกี่ยว 120 วัน
ผลผลิต 600-800 กก./ไร่
% ข้าวกล้อง (brown rice) 76%
% ต้นข้าวหรือข้าวเต็มเมล็ด (head rice) 50%
ความยาวของเมล็ดข้าวเปลือก 11 ม.ม. ข้าวกล้อง 7.6 ม.ม. ข้าวขัด 7.0 ม.ม.
คุณสมบัติทางโภชนาการในข้าวกล้อง
ปริมาณ Amylose 16.5 %
อุณหภูมิแป้งสุก 70-74 °C
ธาตุเหล็ก 15-21 mg/kg
ความเป็นประโยชน์ของธาตุเหล็ก
ข้าวกล้อง 7.19 ng Ferritin/mg-cell protein
ข้าวขัด 8.30 ng Ferritin/mg-cell protein
ธาตุสังกะสี 26.9 mg/kg
Omega-3 22.4 mg/100g
Gamma oryzanol 372 ug/g
วิตามิน อี 680 ug/100g
โฟเลต 20.35 ug/100g
ดัชนีน้ำตาล 58
ผู้พัฒนาพันธุ์ : รศ.ดร. อภิชาติ วรรณวิจิตร, ดร.ธีรยุทธ ตู้จินดา, ดร. สมวงษ์ ตระกูลรุ่ง, นายศิริพัฒน์ เรืองพยัคฆ์, นายจรูญศักดิ์ สุขีวงศ์
หน่วยงาน : ศูนย์วิทยาศาสตร์ข้าว มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน จ.นครปฐม
ที่มาข้อมูล : เกษตรนวัตกรรม รวบรวมผลงานวิจัยนวัตกรรมทางการค้นตว้าวิจัยในวาระครบรอบ 72 ปี แห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ศูนย์วิทยาศาสตร์ข้าว มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์